Methodological and theoretical approaches to material culture in folklore

Abstract

Material culture, centered on objects to understand social and cultural relations of societies, focuses on what objects are made of, what methods and technics are used in the making and who makes them. Through objects, material culture tries to understand and interpret socio-economic and cultural institutions in a society and it is an interdisciplinary field related to anthropology, history, sociology, museum studies, archaeology, art history and so on. Material culture stresses on the tangible evidences of culture and the studies on material culture go back to the 19th century. Primarily, the studies in this field covered with ethnographic researches. Material culture is also one of the most important research subjects in folklore discipline and the studies have started to appear in late 1990s among the folklorists in the world. Material culture that includes social and intellectual cultures such as crafts, clothing, culinary, architecture, food and so on. An object - carpet, felt, sock, tile, house - also reflects the lifestyles, beliefs, and worldviews of the societies in which they are produced. Although the material culture is an important research area among the folklorist in the world, it has not been taken into consideration enough in the studies of Turkish folklorists yet. This area is far behind the research of oral folklore. Therefore, today there is still a significant gap in the field of material culture in Turkish folklore researches. Because of this, our study aims to include the features of the material culture in terms of conceptual, theoretical and methodological in folklore studies. It also aims to establish a foundation in material culture studies and open new discussions in this field in the future.

Maddi kültür, toplumların sosyal ve kültürel ilişkilerini anlamak için objeleri merkezine alarak onların hangi maddelerden, hangi yöntem ve tekniklerle ve kim ya da kimler tarafından yapıldıklarına vurgu yapar. Objeler vasıtasıyla bir toplumun sosyo-ekonomik ve kültürel yapılarını anlamaya ve yorumlamaya çalışan maddi kültür, tarih, antropoloji, sosyoloji, sanat tarihi, arkeoloji ve müze bilimi gibi pek çok bilim dalıyla yakından ilgili olan disiplinler arası bir araştırma alanıdır. Kültürün somut kanıtlarına odaklanan maddi kültür ile ilgili araştırmalarının geçmişi 19.yüzyıla kadar dayanmaktadır. Bu alandaki araştırmalar, önceleri daha çok etnografik araştırmalar içerisinde örtülü olarak ele alınmıştır. Bugün halkbilimi disiplininde de önemli araştırma alanlarından biri olan maddi kültür, özellikle 1990’lı yılların sonlarından itibaren dünya halkbilimcilerinin araştırmalarında geniş bir yer tutmaya devam etmiştir. El sanatları, zanaat, giyim-kuşam, mimari, yemek ve mutfak kültürü gibi daha pek çok alanı içeren maddi kültür, çoğunlukla bu alanlardaki objeler aracılığıyla bir kültür içindeki sosyal ve entelektüel ilişkileri kapsamaktadır. Bir obje -halı, keçe, çorap, çini, ev,- aynı zamanda üretildikleri toplumların yaşam biçimlerini, inançlarını ve dünya görüşlerini de yansıtırlar. Maddi kültür dünya halkbilimcilerinin araştırmalarında önemli bir yer tutmasına rağmen, Türk halkbilimcilerin araştırmalarında yeteri kadar yer alamamıştır. Bu alan sözlü halkbilimi araştırmalarının oldukça gerisinde bırakılmıştır. Bu yüzden bugün halen Türk halkbilimi araştırmalarında maddi kültür alanında önemli bir boşluk bulunmaktadır. Bu nedenle bu çalışmamız, Türk halkbilimi çalışmalarında maddi kültürün kavramsal, teorik ve metodolojik özelliklerine yer vermeyi, gelecekte maddi kültür alanındaki araştırmalara başlangıç mahiyetinde bir temel oluşturmayı ve yeni tartışmalar açmayı hedeflemektedir.