Adilcevaz (Bitlis) karasal ortamındaki fosil mikrobiyalitlerin koruma anlayışına göre değerlendirilmesi

Abstract

Dünya üzerindeki bazı doğal oluşumların ender görülmeleri, bilimsel açıdan evrensel değere sahip olmaları, estetik bakımından olağanüstü bir değer taşımaları ya da önemli bir jeolojik sürecin parçası olmaları gibi faktörler onların koruma altına alınmasını zorunlu hale getirmektedir. Önemli doğal oluşumların bulunduğu alanların rasyonel kullanımlarının sağlanması, olumsuz doğal ya da insani faktörlerin önüne geçilmesi ya da olumsuz faktörlerin etkilerinin minimize edilebilmesi için doğa koruma anlayışları geliştirilmiştir. Bu araştırmada, bilimsel açıdan önem taşımalarının yanında, sahip oldukları estetik ve özgün görünümleri ve Van Gölü’nün seviye değişim aşamalarının birer kalıntısı olarak günümüze kadar gelmiş Adilcevaz fosil mikrobiyalitleri ve bu fosillerin bulunduğu alanın koruma anlayışına göre taşıdığı potansiyelleri değerlendirilmiştir. Bu araştırma için nitel araştırma desenlerinden biri olan fenomenoloji araştırma deseni kullanılmıştır. Araştırma temelde bir saha çalışması olmakla birlikte, ikincil kaynaklardan yararlanılmış ve yüz yüze görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Görüşmelerde nitel araştırma tekniklerinden biri olan yarı-yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılmıştır. Katılımcılarla, önceden hazırlanmış soru formu esas alınarak görüşmeler yapılmıştır. Görüşmeler tamamlandıktan sonra elde edilen veriler, betimsel ve yorumlayıcı analizlerle değerlendirilmiştir. Araştırma kapsamında yapılan saha gözlemleri ve görüşmeler sonucu alanın hem korunması hem de turizm amaçlı faaliyetlerin yapılabilmesi için “tabiat anıtı” olarak değerlendirilmesi uygun görülmüştür. Alanın ekoturizm açısından önemli bir potansiyelinin olduğu anlaşılmış, dünyanın en büyük mikrobiyalitleri olan Van Gölü mikrobiyalitleri ile birlikte UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne dâhil edilmesi önerilmiştir. UNESCO Dünya Mirası Listesi için belirlenen 10 kriter içerisinde 7, 8 ve 10. kriterlerin, Adilcevaz fosil mikrobiyalit alanı ve Van Gölü mikrobiyalitleri için uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

Factors such as the rarity of some natural formations in the world, its universal scientific value, their extraordinary aesthetic value, or the fact that its are part of an important geological process make compulsory to protected. Protect nature approaches have been developed in order to rationally use the areas where such important natural formations are located, to prevent negative natural or human factors or to minimize the effects of negative factors. In this study, Adilcevaz fossil microbialites, which have survived to the present day as a relic of the level change stages of Lake Van, with its aesthetic and unique appearance, its scientific importance, in addition to the potentials according to the conservation planning of the area where the fossils are located were evaluated. For this study, the phenomenology research design, which is one of the qualitative research designs, were used. Even though the study is basically a field study, secondary sources were used and face-to-face interviews were conducted. In the interviews, semi structured interview technique, which is one of the qualitative research techniques, was used. Interviews were held with the participants on the basis of a pre-prepared questionnaire. After the interviews were completed, the data obtained were evaluated with descriptive and interpretive analyzes. As a result of the field observations and interviews made with in the scope of the research, it was deemed appropriate to evaluate the area as a "natural monument" in order to protect the area and to carryout activities for tourism purposes. It has been understood that the area has an important potential in terms of eco-tourism, and it has been proposed to be included in the UNESCO World Heritage List together with the Van Lake microbialites, which are the largest microbialites in the world. It has been concluded that the 7th, 8th and 10th criteria among the 10 criteria determined for the UNESCO World Heritage List are suitable for the Adilcevaz fossil microbialite area and the Van Lake microbialites.