Okul öncesi dönem çocuğu olan ebeveynlerin kontrol davranışlarının incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacını okul öncesi dönem çocukları olan anne ve babalarının ebeveyn kontrol davranışlarının hem ebeveyn beyanlarına hem de çocukların algılarına göre incelenmesidir. Ebeveyn kontrol davranışları ilgili literatür incelenerek davranış kontrolü, psikolojik kontrol ve fiziksel kontrol davranışları olarak üç kategoride incelenmiştir. Araştırma iki aşamadan oluşmaktadır. İlk aşamada 60 anne-baba çifti ile yapılan görüşmeler ile ebeveynlerin gösterdiği kontrol davranışları ebeveyn beyanlarına bağlı şekilde incelenmiştir. Araştırmanın birinci aşamasında, araştırmacılar tarafından oluşturulan Demografik Bilgi Formu ve Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu kullanılmıştır. Elde edilen veriler içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Sonuçlara göre anne ve babaların çoğunlukla davranış kontrolü gösterdiklerini belirttikleri belirlenmiştir. Araştırmanın ikinci aşamasında ise bir okul öncesi eğitim kurumlarında devam eden 60-72 aylık çocukların algıladıkları ebeveyn kontrol davranışları, öykü tamamlama yöntemi kullanılarak incelenmiştir. Araştırmanın ikinci aşamasında veri toplama aracı olarak Demografik Bilgi Formu ve dokuz farklı durum hakkında tamamlanacak Öykü kökleri kullanılmıştır. Kullanılan öyküler, birinci aşamada elde edilen, ebeveynlerin sıklıkla tekrarladığı durumlar ve ortaya çıkan kodlar incelenerek oluşturulmuştur. Araştırmanın ikinci aşamasına Balıkesir ilinde okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 60-72 ay yaşlar arasında 200 çocuk katılmıştır. Sonuçlar, çocukların ebeveynlerinin çoğunlukla davranış kontrolü gösterdiğini, ancak öykülerdeki durumlara bağlı olarak ebeveyn kontrol davranışlarının değiştiğini göstermektedir. Çocukların verdikleri cevaplara göre davranış kontrolünü psikolojik ve fiziksel kontrol davranışı izlemektedir. Çocukların öykülere verdikleri cevaplar incelendiğinde birden fazla ebeveyn kontrol davranışının aynı anda görüldüğü sonucuna ulaşılmıştır.

The aim of this study is to examine the parental control behaviors of parents who have preschool children according to both parental statements and children's perceptions. Parental control behaviors were examined in three categories as behavioral control, psychological control and physical control behaviors by examining the relevant literature. The research consists of two stages. In the first stage, the control behaviors of the parents were examined based on the parental statements, through interviews with 60 parent couples. In the first stage of the study, demographic information form and semi-structured interview form created by the researchers were used. The obtained data were analyzed with the content analysis method. According to the results, it was determined that the parents mostly stated that they showed behavioral control. In the second stage of the study, parental control behaviors which by 60-72 months old children attending a pre-school education institution perceived were examined using the story completion method. In the second stage of the research, as data collection tools demographic information form and story roots to be completed about nine different situations were used. The stories used were created by examining the situations that parents frequently repeated and the codes obtained in the first stage. 200 children between 60 and 72 months attending pre-school education institutions in Balıkesir Province participated in the second phase of the study. The results indicate that the parents of the children mostly showed behavioral control, but the parental control behaviors changed depending on the situations in the stories. According to the answers given by the children, behavioral control is followed by psychological and physical control behavior. When the children's answers to the stories were examined, it was concluded that more than one parental control behavior was observed at the same time.