Üniversite kampüslerinde yapılacak bölgesel ısıtma sistemi yeraltı borularının ısı kayıplarının araştırılması

Abstract

Birincil enerji kaynaklarına ihtiyacın artması, ülkelerin yeni saha ve kaynak bulma yönündeki mücadelelerini artırmış, birincil enerji kaynaklarına kesinti olmadan ulaşabilme ideali, zaman zaman ülkeleri karşı karşıya getiren çok yönlü sorunların oluşmasına neden olmuştur. Bu kapsamda ülkemiz enerji tasarrufu ve verimliliği, enerji arz güvenliğinin sağlanması, dışa bağımlılık risklerinin azaltılması, çevrenin korunması ve iklim değişikliğine karşı mücadelenin etkinliğinin arttırılmasının sağlanması amacıyla Enerji Verimliliği 2030 Strateji planını açıklamıştır. Bu plan doğrultusunda kullanılan ve kullanılacak enerjinin azaltılması maksadıyla üniversite kampüslerinde yapılacak bölgesel yeraltı ısıtma sistemi borularının ısı kayıplarının araştırılması ele alınmıştır. Isı kayıplarının temel faktörlerinden birisi olan çevre koşulları kapsamında, Balıkesir ili meteorolojik verilerine dayanılarak toprak tipine ve derinliğe bağlı olarak toprak sıcaklık hesaplamaları yapılmıştır. Çevre şartlarının etkisi ile oluşan ısı kayıplarının önlenmesinde en büyük araçlardan birisi olan yalıtım uygulaması için çeşitli kalınlıklarda yalıtım malzemeleri (XPS, EPS, taş yünü) 4 çeşit boru çapı (50, 100, 200, 400 mm) üzerine tatbik edilmiş, sonrasında çeşitli derinlik ve toprak tiplerine gömüldüğü farz edilerek hesaplamalar yapılmıştır. “TS 825’e göre” 2. ısıtma derece gün bölgesinde olan Balıkesir ili için yıllık ısı kaybı, yıllık enerji gereksinimi, yıllık yakıt (Doğalgaz, kömür, fuel-oil) tüketimi bulunmuştur. Ayrıca yeraltı boruları için ısı kaybı, aylık enerji kaybı ve yıllık enerji kaybı hesaplamaları yapılmıştır. Borulama sisteminde ısıtma için kullanılacak akışkanın sıcak su ve kızgın su olması durumuna göre ayrıca incelenmiştir.

The increasing need for primary energy resources has increased the struggle of countries to find new fields and resources, and the ideal of accessing primary energy resources without interruption has led to the emergence of multifaceted problems that confront countries from time to time. In this context, our country has announced the Energy Efficiency 2030 Strategy Plan in order to ensure energy saving and efficiency, ensuring energy supply security, reducing external dependency risks, protecting the environment and increasing the effectiveness of the fight against climate change. In order to reduce the energy used and to be used in line with this plan, the research of the heat losses of the district underground heating system pipes to be constructed in the university campuses has been discussed. Within the scope of environmental conditions, which is one of the main factors of heat losses, soil temperature calculations were made depending on soil type and depth based on meteorological data of Balıkesir province. Insulation materials (XPS, EPS, rock wool) of various thicknesses were applied on 4 types of pipe diameters (50, 100, 200, 400 mm) for insulation application, which is one of the biggest tools in preventing heat losses caused by the effect of environmental conditions, and then calculations were made assuming that they were buried in various depths and soil types. According to "TS 825", annual heat loss, annual energy requirement, annual fuel (natural gas, coal, fuel-oil) consumption were found for Balıkesir province which is in the 2nd heating degree day zone. In addition, heat loss, monthly energy loss and annual energy loss calculations were made for underground pipes. The fluid to be used for heating in the piping system is also analysed according to hot water and superheated water.