Türkiye’de katılım ve mevduat bankalarının KOBİ’lere kredi kullandırma eğilimleri üzerine karşılaştırmalı bir analiz

Abstract

Esnek üretim yapıları, finansal krizlere karşı dayanıklılığı ve istihdam sağlama potansiyelleri ile KOBİ’ler ülkelerin ekonomik kalkınma yarışında önemli bir role sahiptir. Finansmana erişim ise KOBİ’lerin karşılaştığı en önemli sorunlardan biridir. Küreselleşme sürecinde KOBİ’lerin rekabet gücünün artırılması için finansman sorununun çözülmesi gerekmektedir. KOBİ’lerin finansman sorununun çözümünde banka kredileri oldukça önemlidir. Bu nedenle çalışmada Türkiye’deki katılım ve mevduat bankalarının KOBİ’lere (mikro, küçük ve orta ölçekli işletmeler) kredi kullandırma eğilimleri incelenmiştir. Bankaların kredi kullandırma eğilimleri; KOBİ’lere ve KOBİ’ler içerisinde yer alan mikro, küçük ve orta ölçekli işletmelere kullandırılan kredilerin bankaların kullandırmış olduğu toplam krediye oranları ile belirlenmiştir. KOBİ’lere ve farklı ölçekteki işletmelere kullandırılan kredi oranları 2006- Aralık ile 2019-Ocak arasında aylık olarak, katılım ve mevduat bankalarının konsolide verilerinden yararlanılarak hesaplanmıştır. Bankaların kredi kullandırma eğilimleri arasındaki farklılık Mann-Whitney U testi ile test edilmiştir. Çalışmada katılım ve mevduat bankalarının KOBİ’lere, küçük ve orta ölçekli işletmelere kredi kullandırma eğilimleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık olduğu ve katılım bankalarının KOBİ’lere ve KOBİ’ler özelinde küçük ve orta ölçekli işletmelere kredi kullandırma eğiliminin mevduat bankalarına kıyasla daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Mikro işletmelere kredi kullandırma eğilimi açısından ise katılım ve mevduat bankaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık tespit edilmemiştir.

Small and medium-sized enterprises (SMEs) have an important role in the countries' economic development cycle due to their flexible production structures, resilience to financial crises and employment potential. Access to finance is the most important problem SMEs face. In order to increase the competition power of SMEs in the globalization process, financing problem needs to be solved. Bank credits are very important in solving the problem of financing of SMEs. In this study conventional and islamic banks’ willingness to lend SMEs (micro, small and medium sized enterprises) in Turkey will be compared. The proportion of SMEs and micro, small and medium sized enterprises loans to total loans is used for a proxy for banks’ willingness to lend to businesses. The proportion of loans is calculated via the consolidated data of conventional and islamic banks on monthly basis between 2006-December and 2019-January. The difference between willingness of conventional and islamic banks to lend to SMEs is tested by Mann- Whitney U test. Our findings reveal that there is a statistically significant difference between willingness of conventional and islamic banks to lend and islamic banks are more interested in lending to small and medium sized enterprises. There is no difference between lending behaviour of conventional and islamic banks to micro sized enterprises.