Türk hava kuvvetleri subay ve astsubay yetiştirme okulu örtük program kapsamının okul iklimi ve sınıf iklimi boyutlarıyla incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı Türk Hava Kuvvetleri Subay ve Astsubay Yetiştirme Okulundaki örtük programın kapsamını okul iklimi ve sınıf iklimi boyutlarıyla ortaya çıkarmaktır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden durum deseni benimsenmiştir. Çalışmada veriler amaçlı örnekleme yöntemlerinden maksimum çeşitlilik ve kolay ulaşılabilirlik örnekleme yöntemi ile belirlenen çalışma grubundan elde edilmiştir. Çalışma grubu; öğretmenlik ve amirlik görevi yapan okul personeli ile 2015-2016 eğitim-öğretim yılında okulda eğitim gören subay ve astsubay adayları arasından seçilmiştir. Çalışma grubunda okulda öğretmenlik ve amirlik görevi yapan farklı kıdemlerdeki 8 subay, üniversitelerin farklı lisans programlarından mezun 8 subay adayı ile farklı ön lisans programlarından mezun 8 astsubay adayı yer almaktadır. Verilerin toplanmasında gözlem ve görüşme yöntemleri birlikte kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen verilerin analizinde içerik analizi ve betimsel analiz yöntemlerinden yararlanılmıştır. Araştırmanın sonucunda çalışma yapılan okulda yürütülen resmi programın yanında yoğun biçimde uygulanan bir örtük programında da olduğu görülmüştür. Ortaya konulan örtük programın öğrenmenin duyuşsal alanında kendini daha fazla gösterdiği, bu durumun ise askerlik mesleğinin karakteristik özellikleden kaynaklandığı düşünülmektedir. Çalışmadan elde edilen sonuçlar, kuramsal açıdan örtük programa yönelik yapısal-fonksiyonanalist (işlevselci) görüşe sahip düşünürlerin görüşlerini desteklemektedir. Öğrenciler örtük program aracılığıyla gerçek meslek yaşantısına uygun tasarlanmış kurallar bütününe göre davranışlar sergilemekte, geçtikleri süreçler üzerinden meslek yaşantısına uyumlarını kolaylaştırmaktadır. Bu uyum sürecinde öğretmen olarak atanmış personelin okul ve sınıf iklimindeki tecrübe paylaşımları önemli rol oynamaktadır. Okul personeli ve öğrenci görüşleri tutarlık göstermektedir. Okul personeli öğrencilere yardımsever, pozitif, olumlu davranmakla birlikte, bu durum öğrenciler tarafından personelin otorite olarak algılanmasına engel olmamaktadır. Okulun atmosferi öğrencilerin kendilerini değerli hissetmelerini, kuruma kendilerini ait hissetmelerini sağlamaktadır. Bu duygunun kazandırılmasında törenlerin ve sembolik özelliklerin etkisi yüksektir. Örtük programın işlevi subay ve astsubay adayları için bazı açılardan farklılık göstermektedir. Subay adaylarının bağımsız çalışma, problem çözme, eleştirel düşünme, liderlik özelliklerinin geliştirilmesi amaçlanırken, astsubay adayları için mesleki olarak bir ihtisasta uzmanlaşma, emre itaat ve görev bilinci kavramları üzerinde daha sık durulmaktadır.

This study aims to reveal scopes of hidden curriculum in aspects of both school and class climate in Turkish Air Force (TurAF) Officer and Non Commissioned Officer (NCO) Training School. In the study, case design, which is one of qualitative research method, was utilized. Data was obtained from a study group determined through maximum variaton and convenient sampling from purposeful sampling method. The group members were chosen among school personnel working as superior, instructor and officer and NCO candidates in 2015-2016 Academic Year. The group consisted of 8 officers at different seniorities and ranks, 8 bachelor degree graduate officer candidates and 8 associate degree graduate NCO candidates. During data collection process, observation and interview methods were used together. For collected data analysis, it was benefited from content and descriptive analysis methods. Following the research, it was confirmed that an intense hidden curriculum was applied along with offical curriculum of the school. It was also considered that applied hidden curriculum stood out more at instructors' affective domain as it stemmed from characteristic features of military service. Findings of the study support the views of functionalist philosophers on hidden curriculum in terms of academical aspects. Through hidden curriculum, cadets display behaviours compatible with the body of rules designed practically for real career life, and they adapt themselves easily to their careers due to the processes they experience. During this orientation period, experience sharing sessions of personnel assigned as instructors play important roles on school and class climate. The views of school personnel and cadets show consistency. Considering the school personnel exhibit positive, friendly and favourable attitude, this pattern of behaviour does not prevent cadets from perceiving school personnel as authority. The atmosphere of school provides them with feeling themselves precious and sense of belonging to the institution. On establishing these senses, the impacts of military ceremonies and symbolic specifics are high. The function of hidden curriculum differs in some ways for officer and NCO candidates. While it is aimed to develop leadership features, problem solving, critical thinking, and autonomous working abilities of officer candidates, for NCO candidates, majoring on a specialty, obedience to an order and sense of mission cases are centered.