Milli parkların mevcut ulaşım altyapısının incelenmesi ve çözüm önerileri

Abstract

Ülkemizde Milli Parkların ulaşım altyapısındaki genel eksiklikleri Milli Park girişlerinde araç kuyruklarına, otopark ve ulaşım sorunlarına neden olmaktadır. Çalışma alanı Dilek Yarımadası ve Büyük Menderes Deltası Milli Parkı’nda ulaşım altyapısı sorunlarının tespitinde, mevcut ulaşım olanakları değerlendirilmiş ve en çok ulaşımın bireysel araçlar ile yapıldığı görülmüştür. Milli Park koylarının ARCGIS programı yardımıyla vaziyet planları oluşturularak bu planlarla beraber mevcut araç parklanma alanları, koyların genel özellikleri, yolların durumu ve mevcut yol kaplama türleri tespit edilmiştir. Milli Park koylarında 07:00-16:00 saatleri arasındaki dört günlük otopark sayımlarında koylardaki günlük ziyaretçi talepleri, trafik problemleri ve araç türlerinin tespiti yapılmıştır. Ziyaretçilerin ulaşım talebinin sırasıyla İçmeler, Karasu, Kavaklıburun ve Aydınlık Koyu olduğu görülmüştür. Ayrıca İçmeler Koyu’nun ulaşım talebinin, koyun Fiziksel Taşıma Kapasitesi (FTK) 1554 kişi/gün değerinin üzerinde olduğu belirlenmiştir. Diğer koyların neredeyse tüm günlerde FTK değerlerinin altında ziyaretçi ağırladığı görülmüştür. Bu sonuçlara göre Google Eart Pro ve AUTOCAD programları yardımı ile hazırlanan planlarda dört farklı koyun ulaşım güzergâhları, yol düzenlemeleri ve sınırlamaları ile otopark olarak kullanılabilecek alanların tespiti yapılarak koyların otopark kapasiteleri toplamda maksimum 2608 araç/gün olarak belirlenmiştir. Milli Park’ın gelecekteki araç sayısı tahmininde, Milli Park giriş kavşağı aylık ve yıllık araç sayıları kullanılarak zaman serisi analiz yöntemi ve R yazılımı yardımıyla modelleme yapılmış olup 2019 yılı Ağustos ayı için 57199 araç/ay olarak hesaplanmıştır. Koylarda hesaplanan maksimum 2608 araçlık otopark kapasitesinin Ağustos ayındaki bu talebi hafta sonu araç girişlerindeki fiyatlandırmanın arttırılması ve toplu taşıma araçlarının iyileştirilmesiyle karşılayabileceği sonucuna varılmıştır. Milli Park girişi kavşağı 07:00-16:00 arasında gözlemlenen saatlik araç sayımlarından yararlanılarak giriş kavşağı yapısına uygun Tek Kanallı Sistem modeli seçilmiş ve sonuçlar irdelenmiştir. Kavşağın iki şeridinin araç girişlerine hizmet edecek şekilde üç şeride çıkarılması ve araç gişesi sayısının dörde çıkarılmasıyla gişelerdeki kuyruklanmanın önlenebileceği sonucuna varılmıştır.

The general failures of National Parks in terms of transportation infrastructure in our country lead to numerous issues such as vehicle queues at the National Park entrances in addition to parking and transportation problems. The current transportation facilities were evaluated in determination of transportation infrastructure problems in the study area namely Dilek Peninsula and Büyük Menderes Delta National Park, and it was observed that transportation was mostly performed by individual vehicles. The layout plans of the National Park bays were created by virtue of the ARCGIS program and in addition to these plans with the current car parking areas, general characteristics of the bays, status of the roads and the existing road cladding types were determined. In the four-day parking counts carried out between 07: 00-16: 00 in National Park bays, daily visitor requests, traffic problems and vehicle types in the bays were determined. It was observed that the biggest transportation demand of the visitors was for İçmeler, Karasu, Kavaklıburun and Aydınlık Bays respectively. Furthermore, it was determined that the transportation demand for İçmeler Bay was more than 1554 persons/day which was over the Physical Carrying Capacity value of the bay. Other bays were observed to host visitors under their Physical Carrying Capacity value during almost all days. Transportation routes of four different bays, road arrangements and limitations and the areas which can be used as parking lots were determined in the plans prepared by virtue of Google Earth Pro and AUTOCAD programs and the parking capacities of the bays were determined as maximum 2608 vehicles/day in total according to these results. Modeling was conducted by virtue of time series analysis method and the R software through utilization of the monthly and yearly vehicle numbers in the estimation of the future number of vehicles for the National Park and it was calculated as 57199 vehicle/month for August 2019. It was concluded that the car park capacity calculated as maximum 2608 vehicles in the bays could meet this demand in August by increasing the pricing at vehicle entrances at the weekend and through improvement of public transportation. Single Channel System model was selected which is suitable for the entry junction’s structure through utilization of the hourly vehicle counts observed between 07: 00-16: 00 at the National Park entrance junction and the results were examined. It was concluded that the two lanes of the intersection could be increased to three lanes in a way to serve the vehicle entrances and that the number of toll booths could be increased to four in order to prevent queues in front of the toll booths.