Öykünün Hafızası: Ahmet Hamdi Tanpınar ve Oğuz Atay'ın hikayelerinde hatırlama biçimleri

Abstract

Ahmet Hamdi Tanpınar ve Oğuz Atay'ın hikâyelerinde "Hatırlama ve Hafızanın" edebiyat metinlerinde nasıl algılandığı, oluştuğu ve olayları nasıl etkilediğini belirlemek, kişilerin neyi, nasıl, niçin hatırladıkları; hafızayı nasıl yönelttiğini değerlendirmektir. Hafızanın kurmaca metinlerdeki işlevini ve hikaye kahramanlarının geçmiş ile geleceği arasında kurduğu köprüyü analiz etmektir ve bunun yanında geçmiş ile kurulan bu köprünün bugünün inşasını nasıl etkilediği incelemektir. Hafıza, hatırlama, geçmiş, rüya, korku, ironi, bilinçaltı kavramları üzerinden; hatırlamanın geçmiş ile bağlantısını kurmak, hatırlamak istemediğinden kaçma mücadelesi üzerinde durulmuştur. Bu mücadele sürecinde kahramanların yaşadığı psikolojik durumlarıyla karşımıza çıkması; hikâye boyunca bu psikolojik durumlarının sürekli gerçek ve hayallerin birbiriyle çatışması vardır. Tanpınar ve Atay'ın hikâyelerindeki bu çatışma, bireyin taşıdığı kültür ve yaşadığı döneme ayak uyduramayan bireylerde görülen kimlik bunalımından kaynaklanmaktadır. Bu bunalım bireyde iki benlik algısının ortaya çıkmasına neden olmuştur. Bu iki benliğin nasıl ortaya çıktığını, hatırlamak ve hafızadan kaçma mücadelesi olan bireyin içinde yaşadığı sorunları analiz etmeye çalıştık.

Determining how "Remembering types and Memory" of the stories of Ahmet Hamdi Tanpınar and Oğuz Atay in literary texts are perceived, formed and enable events; and evaluating how and why individuals remember what they remember and how this directs the memory. Examining the function of memory on fictional texts and the bridge by which story characters build between the past and future, and how this affects today's world; through the terms of memory, remembering, past, dream,fear, irony, subconscious, the connection of remembering with the past, and the escaping struggle as it does not want to remember is mentioned. During this struggle, we can often observe the characters'psychological situations and the conflict of their psychologican situations with what is real and imaginary. The conflict seen in Tanpınar and Atay's stories is the identity crisis of the individuals, with the culture they bear, who cannot keep up with the society they live in. This crisis caused the individual to have two senses of the self. We have tried to analyze how these two senses emerged and the problems of the individual who struggle to escape from memory and remembering.