Turist rehberlerinin kültürlerarası duyarlılık ve etnikmerkezcilik düzeylerinin belirlenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, turist rehberlerinin kültürlerarası duyarlılık ve etnikmerkezcilik düzeylerinin belirlenmesidir. Araştırmada turist rehberlerinin kültürlerarası duyarlılık düzeyini belirlemek için Chen ve Starosta (2000) tarafından geliştirilen ve Türkçe formu Üstün (2011) tarafından hazırlanan “Kültürlerarası Duyarlılık Ölçeği” kullanılmıştır. Turist rehberlerinin etnikmerkezcilik düzeylerini belirlemek amacıyla ise Neuliep ve McCroskey (1997) tarafından geliştirilen ve Üstün (2011) tarafından Türkçe formunun hazırlandığı “Etnikmerkezcilik Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırma modeli olarak betimleyici alan araştırması yapılmıştır. Araştırmanın evrenini ise Türkiye’de görev alan eylemli turist rehberleri oluşturmaktadır. Kolayda örnekleme yöntemi kullanılan bu çalışmada araştırmaya katılmak isteyen toplamda 385 turist rehberi örneklem grubunu oluşturmuştur. Veri toplama sürecinde Turist Rehberliği Birliği’ne bağlı tüm turist rehberleri odalarıyla iletişime geçilmiş ve turist rehberlerine 1 Haziran- 1 Ağustos 2018 tarihleri arasında anketler yapılmıştır. Elde edilen veriler SPSS analiz programı ile analiz edilmiştir. İlk olarak katılımcıların sosyo-demografik özelliklerine yönelik frekans analizi yapılmıştır. Araştırmada kullanılan her iki ölçek için geçerlilik ve güvenilirlik analizi yapılmıştır. Araştırma değişkenleri arasında fark olup olmadığını saptamak için parametrik olmayan testlerden Mann-Whitney U ve Kruskal-Wallis analizi, katılımcıların kültürlerarası duyarlılık ve etnikmerkezcilik düzeyleri arasında ilişki olup olmadığını belirlemek için ise Korelasyon analizi gerçekleştirilmiştir. Araştırma neticesinde ise turist rehberlerinin kültürlerarası duyarlılık ve etnikmerkezcilik düzeyleri ile katılımcıların yetiştikleri coğrafi bölge ve katılımcıların yetiştikleri yerleşim birimleri faktörleri arasında anlamlı bir farklılık olduğu görülmektedir. Sonuçlar detaylı olarak incelendiğinde, kültürlerarası duyarlılık düzeyi en yüksek olan katılımcılar yurt dışında yetişenlerdir. Etnikmerkezcilik düzeyi en yüksek olan katılımcılar ise Güney Doğu Anadolu Bölgesinde yetişenlerdir. İl merkezlerinde yetişen katılımcıların kültürlerarası duyarlılık düzeyi daha yüksektir. Köy ve ilçelerde yetişen katılımcıların ise etnikmerkezcilik düzeyi daha yüksektir. Yapılan Korelasyon analizi sonucunda ise katılımcıların kültürlerarası duyarlılık ve etnikmerkezcilik düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki görülmemektedir. Analizler doğrultusunda turist rehberlerinin kültürlerarası duyarlılık düzeyinin etnikmerkezcilik düzeyinden daha yüksek olduğu saptanmıştır.

The aim of this research is to specifying og tour guides’ intercultural sensitivity and ethnocentrism levels. In this research, intercultural sensitivity scale developed by Chen and Starosta (2000) and translated into Turkish by Üstün (2011) was used for measure of tour guides’ intercultural sensitivity levels. Ethnocentrism scale developed by Neuliep and McCroskey (1997) and translated into Turkish by Üstün (2011) was used for measure of tour guides’ ethnocentrism levels. The research model is descriptive. The study group consists actively working tour guides in Turkey. Convenience Sampling method was used in this research and 385 tour guides have attended as a volunteer. At this period, all tour guides rooms which are member of TUREB were called for reach to tour guides and was took a help from survey company for reach to tour guides between April 1 and June 1 in 2018. All the datas were analized through an analizing program. Firstly, frequency analyze was made for measure tour guides socio-demographic features for both scales, validity and reliability analyzes were made. On the purpose of determine if there is a difference or not between the variables, non-parametric Mann-Whitney U and Kruskal-Wallis analysis and for determine if there is a relation or not between variables corelation analysis were made. Findings of the research showed that there is a statistically significant difference between tour guides’s intercultural sensitivity and ethnocentrism levels in terms of their regions that they grow up and size of their hometown factors. When the results were elaborated, tour guides, grown up abroad have the highest intercultural sensitivity level. Tour guides, grown up Southeastern Anatolia have the highest ethnocentrism level. Tour guides, grown up city center have higher intercultural sensitivity level. Tour guides grown up villages and districts have higher ethnocentrism level. Findings of the research showed that tour guides’ intercultural levels are higher than ethnocenterism levels.