Öğretmen adaylarının kaynaştırma eğitimine yönelik görüşlerinin ve yeterlik düzeylerinin belirlenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı; öğretmen adaylarının kaynaştırma eğitimine yönelik yeterlik düzeylerini ve kaynaştırma eğitimine ilişkin görüşlerini belirlemek ve bu iki değişken arasındaki ilişkiyi incelemektir. Tarama modeli olarak betimsel tarama (survey) modeli kullanılan araştırmanın evrenini; Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi'nde 2018-2019 eğitim-öğrenim yılında öğrenim gören 4. Sınıf öğretmen adayları oluşturmaktadır. Örneklemi; Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi'nde öğrenimine devam eden, Özel Eğitim ve Kaynaştırma dersi almış olan; Sınıf Öğretmenliği, Okul Öncesi Öğretmenliği, Fen Bilgisi Öğretmenliği, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Öğretmenliği, İlköğretim Matematik Öğretmenliği, Sosyal Bilgiler Öğretmenliği, İngilizce Öğretmenliği ve Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Öğretmenliği 4.sınıf öğretmen adayları oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından hazırlanan "Kişisel Bilgi Formu", Umesh Sharma, Tim Loreman ve Chris Forlin (2011) tarafından geliştirilip Adem Bayar (2015) tarafından Türkçe'ye uyarlama çalışması yapılan "Kaynaştırma Uygulamalarında Öğretmen Yeterliği Ölçeği (KUÖYÖ)" ve Antonak ve Larivee (1995) tarafından geliştirilip Kırcaali-İftar (1996) tarafından Türkçe'ye uyarlanan "Kaynaştırmaya İlişkin Görüşler Ölçeği" kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin çözümlenmesinde SPSS istatiksel veri analiz programı kullanılmıştır. Kullanılacak analize karar verilmesi amacıyla normallik testi uygulanmış olup verilerin normal dağılım gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Verilerin karşılaştırılmasında iki grup arasındaki farkı belirlemek için t-testi, ikiden fazla grup olması durumunda ise Tek yönlü (Oneway) Anova testi kullanılmıştır. Öğretmen adaylarının kaynaştırma eğitimine yönelik yeterlik düzeyleri ve kaynaştırmaya ilişkin görüşleri arasındaki ilişkiyi test etmek için korelasyon analizi, iki değişkenin birbirlerinin yordayıcısı olma durumunu belirlemek için ise regresyon analizi yapılmıştır. Bu araştırmada, öğretmen adaylarının kaynaştırma eğitimine yönelik yeterlik algılarının yüksek olduğu, yeterlik algılarının, cinsiyet, öğrenim gördükleri bölüm, kaynaştırma eğitim hakkında bilgi sahibi olma durumu açısından anlamlı olarak farklılaştığı sonucuna ulaşılmıştır. Araştırma sonunda öğretmen adaylarının kaynaştırma eğitimine ilişkin görüşlerinin, öğretmen adaylarının öğrenim gördükleri bölüm, kaynaştırma eğitim konusunda bilgi sahibi olma durumu, ailelerinde özel gereksinimli birey olma durumu açısından anlamlı olarak farklılaştığı saptanmıştır. Öğretmen adaylarının kaynaştırma eğitimine yönelik yeterlik algıları ile kaynaştırma eğitimine ilişkin görüş düzeyleri arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki belirlenmiştir. Araştırma sonucuna göre, öğretmen adaylarının kaynaştırma eğitimi yeterlikleri, kaynaştırma eğitime görüş düzeylerini yordamaktadır.

The aim of this study is to determine the teacher candidates' level of competence towards inclusive education and their opinions on inclusive education and to examine the relationship between these two variables. The universe of the study, which uses a descriptive survey model, is composed of 4th grade teacher candidates studying in the 2018-2019 academic year at Balıkesir University Necatibey Faculty of Education. Judgement sampling method was used for sample selection. The sample consists of Primary School Education, Preschool Education, Science Education, Computer and Instructional Technology Education, Elementary Mathematics Education, Social Studies Education, English Education and Guidance and Psychological Counseling Education departments 4th grade students who have been studying at Necatibey Faculty of Education in Balıkesir University, and who have taken or are taking Special Education and Inclusive Education courses. The data of the research; Personal Information Form developed by the researcher, Teacher Efficacy for Inclusive Practice (TEIP) Scale developed by Umesh Sharma, Tim Loreman and Chris Forlin (2011) and adapted to Turkish by Adem Bayar (2015) and The Opinions Relative to the Integration ori Scale developed by Antonak and Larivee (1995) and adapted to Turkish by Kırcaali-Iftar (1996) were used. SPSS statistical data analysis program was used to analyze the data obtained in the study. The normality test was applied to determine the test technique to be used in the data analysis and it was concluded that it showed normal distribution. In comparison of data, t-test was used to determine the difference between the two groups and in the case of more than two groups, Oneway Anova test was used. Correlation analysis was used to assess the relationship between teacher candidates' competency levels and opinions on inclusion, and regression analysis was used to determine the predictor status of two variables. In this research, it was concluded that the teacher candidates' perception of competence related to inclusive education is high, their perception of competence differs significantly in terms of gender, the department they are educated in, and their knowledge about inclusive education. At the end of the research, it was determined that the opinions of teacher candidates about inclusive education differed significantly in terms of the department where the teacher candidates studied, having information about inclusive education and having a person with special needs in their families. A positive significant relationship was determined between teacher candidates' perceptions of competence and level of opinions towards inclusive education. According to the results of the research, the competency of teacher candidates in inclusive education, predicts their level of opinion on inclusive education.