Sosyal medyada benlik inşası ve mahremiyet algısı üzerine sosyolojik bir araştırma: Youtuber'lar örneği

Abstract

Sosyal medya araçlarının artması ve kullanımının yaygınlaşması ile birlikte bireylerin kendilerini ifade edecekleri dijital platformlar da genişlemiştir. Hatta bu platformlarda kullanılan dil ile günlük hayatımıza Youtuber, Influencer gibi kavramlarda girmiştir. Bu çalışma kapsamında en yaygın kullanılan sosyal medya araçlarından biri olan Youtube ve bu platformda yayınlar gerçekleştiren ve Youtuber olarak tanımlanan kişiler ele alınmıştır. Bu kapsamda, Youtuber'ların benlik sunum yöntem ve teknikleri belirlenerek, sürekli göz önünde olmanın neticesinde, mahremiyet hususu ile ilgili yaklaşımlarının tespit edilmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın kuramsal çerçevesi, Erving Goffman'ın dramaturjik yaklaşımı ve sembolik etkileşimci yaklaşımın öncü isimlerinden biri olan George Herbert Mead'in benlik ile ilgili görüşleri kapsamında oluşturulmuştur. Çalışmada nitel veri analizi yöntemlerinden içerik analizi tekniği kullanılarak, makyaj ve eğlence kategorisinde yüksek takipçi sayısına sahip beş kadın Youtuber seçilerek, son bir yıl içerisinde yayınlamış oldukları tüm videolar izlenmiştir. Benlik sunumlarında dikkat çeken etkenler dramaturjik yaklaşım, beğenilme arzusu, tüketim, gizemli olma ve merak uyandırma gibi alt kategorilerle açıklanmıştır. Elde edilen bulgular sonucunda Youtuber'lar tarafından Youtube'un bir benlik sunum aracı olarak kullanıldığı ve çeşitli izlenim yönetimi taktiklerini kullanarak ideal benliklerini sergiledikleri görülmüştür.

With the increase and widespread use of social media devices, digital platforms where individuals can express themselves have also expanded. Even with the language used in these platforms, it has entered our daily life in terms such as youtuber and influencer. Within the scope of this study, Youtube, one of the most widely used social media devices, and the people who broadcast on this platform and defined as youtubers were discussed. In this context, it was aimed to determine the self-presentation method and techniques of Youtubers and to determine their approach to privacy as a result of being constantly in mind. The theoretical framework of the study was derived from Erving Goffman's dramaturgical approach and the ideas of George Herbert Mead, one of the pioneers of the symbolic interactionist approach, about the self. In the study, five women Youtubers with a very high number of followers in the make-up and entertainment category were selected, all the videos they published in the last year were watched and evaluated using the content analysis technique, one of the qualitative data analysing methods. The remarkable factors in self-presentations were explained with sub-categories such as dramaturgical approach, desire of being admired, consumption, being mysterious and arousing curiosity. Based on the results, it was seen that Youtube was used as a self-presentation device by Youtubers, and they displayed their ideal self by using various impression management tactics.