Hisse senetlerine yatırım ve Türkiye'de hisse senedi fiyatlarını etkileyen faktörler

Abstract

Hisse senedi yatırımları, tasarrufların değerlendirilmesinde etkili bir finansman enstrümanı olup, yüksek risk ve buna karşılık yüksek getiri imkanına sahip bulunmaktadır. Riskin bu denli yüksek olması, yatırım kararında bilgi, inceleme ve analizin önemini daha da artırmaktadır. Ekonomik, politik, psikolojik, dışsal ve dönemsel pek çok faktör hisse senedi fiyatlarını etkileyebilmektedir. Hisse senedi yatırımlarında kazanç, temettü geliri ve fiyat artışlarından oluşmaktadır. Yatırım kararının verilmesinde yardımcı olabilecek değişik yöntemler bulunmaktadır. Bu yöntemler; temel analiz, teknik analiz ve etkin piyasalar teorisi olarak sınıflandırılabilir. Temel analiz yönteminde hisse senedinin gerçek değeri, finansal tablolar ve matematiksel formüller yardımıyla belirlenmeye çalışılır. Firmanın içinde yer aldığı sektörün genel durumu ve ekonomideki değişmeler, bu analizin içeriğine dahil edilmesi gereken olgular arasındadır. Teknik analiz yönteminde, temel analizin aksine günlük fiyat hareketleri ve işlem hacimlerinden yola çıkılarak, hisse senedinin gelecekteki fiyatı tahmin edilmeye çalışılır. Bu tahminde psikolojik faktörler de dikkate alınır ve sezgiler ön plana çıkar. Etkin piyasalar teorisinde ise, temel ve teknik analiz yöntemlerinin geçersiz olduğu varsayımından yola çıkılmaktadır. Türkiye' de yapılan inceleme ve araştırmalar, hisse senedi piyasamızın zayıf güçte dahi etkin olmadığını ortaya koymaktadır. Böyle bir durum yatırımcılara, temel ve teknik analiz yöntemleri aracılığıyla yüksek kazançlar sağlayabilecektir. Yapılan çalışmada, IMKB' nin dünyanın en oynak getiriye sahip borsalarından birisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Türkiye' nin sosyolojik ve jeopolitik yapısı gereği sıcak bir bölgede yer alması, siyasi istikrarın tam olarak sağlanamaması ve sermaye piyasalarının yeterince gelişememesi hisse senedi piyasasındaki oynaklığın temel nedenleri arasında sayılabilir. Yine aynı çalışmada, hisse senedi analiz yöntemleri üzerinde ayrıntılarıyla durulmuş ve Türkiye' de ne tür faktörlerin hisse senedi fiyatlarını etkilediği hususunda bir çerçeve çizilmeye çalışılmıştır.

Share certificate investments, are an effective financial instrument in evaluating the savings. However, it carries a highly important risks where as, it has the facilities of high income. The fact that the risk is so high, enhances the importance of the knowledge, investigation and the analysis on the decision of investment. Many economical, political, psychological, external and periodical factors might be able to effect the prices of share certificates. Earning on the share certificate investments, consists of the dividend and the price increase. There are various methods that will be able to be helpful in the decision made for the investment. These methods can be classified as basic analyse, technical analyse and effective stock market theory. In the basic analyse method, the actual value of the share certificate, is determined by way of financial tables and mathematical formulas. General status of the sector in which the company takes place, and economical variances, are amongst the facts required to be included in the implicit. In technical analyse method, in contrast with the basic analyse, the future price of the share certificate is tried to be estimated, by beginning with the daily price activities and transaction volume. In this estimation, psychological factors are taken into account and intuitions are first in importance. In the theory of effective market, basic and technical analyse methods are regarded to be invalid. All the investigations made in Turkey, put forward that our stock market is not effective enough even in weak power. Such a case will be able to bring high profits to the investors by means of the basic and technical analysing methods.VI In given study, it has been reached the conclusion of İMKB being the most sensitive market of the world. The fact that Turkey takes place in a very sensitive area in accordance with sociological and geopolitical structure, that the political stability is not furnished, and that capital markets haven't improved enough, are the main causes of the sensitiveness of the stock market. Again in the same study, stock certificate analysing systems have been given a great importance in detail, and a frame has been tried to be drawn about what type of factors effect the stock certificate prices in Turkey.