Başlangıcından 1950'ye kadar Balıkesir'de çıkan dergilerdeki edebî ve kültürel muhteva üzerinde bir inceleme

Abstract

"Başlangıcından 1950'ye Kadar Balıkesir'de Çıkan Dergilerdeki Edebî ve Kültürel Muhteva Üzerinde Bir İnceleme" adlı bu çalışma, başlangıç aşamasından 1950'ye kadar, bir diğer deyişle Millî Mücadele döneminden tek partili dönemin sonuna kadar Balıkesir'deki dergicilik faaliyetlerini ele almaktadır. 1918-1950 yıllarına karşılık gelen bu dönemde Yeni Edremit, Dilek, Çağlayan, Irmak, Gençleryolu, Kaynak, Alkım, Enerji ve Ege dergilerinin yayımlandığı tespit edilmiştir. Bu çerçevede çalışmanın kapsamını oluşturan söz konusu dergilerde edebi ve kültürel yazılar incelenmiştir. Adı geçen dergiler, edebî ve kültürel yazılar bağlamında oldukça zengin bir içeriğe sahiptir. Dergilerde şiir, hikâye, roman, tiyatro, mensur şiir, manzum hikâye, mektup, gezi yazısı, deneme ve fıkra, röportaj, hatıra, özdeyişler, nutuk, masal, fabl ve efsane türünde pek çok yazı yayımlanmıştır. Şiirler temalarına göre inkılâp, tabiat, aşk gibi 11 başlıkta ele alınabilir. Hikâyelerde aile, millî savaş, gündelik hayat, efelik gibi konular ele alınmıştır. Bunlara ilave olarak dergilerde eski Türk edebiyatı, yeni Türk edebiyatı, Türk Halk edebiyatı, dünya edebiyatı, dil yazılarının yanı sıra güzel sanatların çeşitli kollarına ve tarih, coğrafya, felsefe grubu, hukuk, iktisat, köycülük, tıp, spor, basın-yayın ve siyaset gibi alanlarda da kültür yazıları bulunmaktadır. Özetle bu dergiler, çevrelerinde bir kültür muhiti oluşturmuşlardır. Ulusal düzeyde edebiyata yön veren pek çok isim bu dergilerde eserlerini yayımlarken yerel anlamda pek çok yazar ve şairin ortaya çıkmasını sağlamıştır. Yeni Edremit, Dilek ve Enerji dergileri kültürel yönleri ön planda dergilerdir. Çağlayan ve Irmak ise edebî yönleri ağır basmaktadır. Bunların yanı sıra Gençleryolu, Kaynak, Alkım ve Ege dergileri ise kültürel ve edebî yazıların oranı ise birbirine oldukça yakındır. Bu durum, Balıkesir'de yayıncılık anlamında bir anlayışın geliştiğinin önemli bir göstergesidir.

This study titled "A Research On Literary and Cultural Content At Journals Published In Balıkesir From Beginning To 1950" deals with the journalism activities in Balıkesir from the beginning to the 1950's, in other words, from the period of the National Struggle to the end of the single-party period. It was determined that the journals Yeni Edremit, Dilek, Çağlayan, Irmak, Gençleryolu, Kaynak, Alkım, Enerji and Ege were published in this period, which corresponds to the years 1918-1950. In this context, literary and cultural articles were examined in the aforementioned journals that constitute the scope of the study. The aforementioned journals have a very rich content in the context of literary and cultural articles. Many articles such as poems, stories, novels, theater, prose poetry, verse stories, letters, travel articles, essays, interviews, memoirs, aphorisms, speeches, fairy tales, fables and legends have been published in magazines. Poems can be discussed under 11 titles such as revolution, nature, and love, according to their themes. In the stories, issues such as family, national war, daily life and efelik were discussed. In addition to these, the journals include old Turkish literature, new Turkish literature, Turkish folk literature, world literature, language writings as well as various branches of fine arts and history, geography, philosophy group, law, economics, agriculture, medicine, sports, press and politics. There are also cultural writings in such fields. In summary, these journals have created a cultural center around them. While many names leading the literature at the national level published their works in these journals, many authors and poets appeared locally. Yeni Edremit, Dilek and Enerji journals are journals with cultural aspects at the forefront. Çağlayan and Irmak predominate in literary aspects. In addition to these, the rate of cultural and literary writings in Gençleryolu, Kaynak, Alkım and Ege journals are very close to each other. This situation is an important indicator that an understanding in terms of publishing has developed in Balıkesir.