Akılcı antibiyotik kullanımında veteriner hekimlerin bilgi düzeyleri ve davranışları

Abstract

Antibiyotiklerin etkinliğini gelecek nesillerde korumanın tek yolu akılcı kullanımıdır. Bu çalışmada Sağlık Bakanlığı'nın Akılcı İlaç ve Antibiyotik Kullanımı konusunda sağlık personellerine uyguladığı anketin bir benzeri veteriner hekimlere uygulanmış, akılcı antibiyotik kullanımı konusunda bilgi düzeyi ve davranışların değerlendirilmesi, farkındalığın oluşturulması beşeri ve veteriner hekimliği disiplinleri arasındaki mevcut durumun tespiti amaçlanmıştır. Çalışmamız İzmir ili ve ilçelerinde veteriner tıbbi ürün temin iznine sahip klinik ve çiftliklerde görevli 277 veteriner hekim ile gerçekleştirilmiştir. Anketin birinci bölümünde sosyo-demografik özelliklerini, ikinci bölümünde akılcı antibiyotik kullanımı konusundaki bilgi ve davranışlarını belirlemeye yönelik sorular yer almıştır. Verileri değerlendirirken tanımlayıcı istatistik metotlarından sayı, yüzde, ortalama ± standart sapmadan faydalanılmıştır. Bazı değişkenler arasındaki ilişkilerin incelenmesi amacıyla ki-kare analizi yapılmıştır. Çalışmaya katılan veteriner hekimlerin %82.3'ü (n=228) akılcı antibiyotik kullanımı konusunda hiç eğitim almamıştır. Katılımcıların %86.6'sı (n=240) akılcı antibiyotik kullanımı konusunda eğitim almak istemektedir. %42.6'sı (n=118) hasta sahipleri tarafından talep edilen antibiyotikleri reçete etmektedir. %63.5'i (n=176) antibiyotik uygulama ve reçete sıklığını çok sık veya sık olarak tanımlamıştır. Anamnezde beşeri hekimlere göre böbrek, karaciğer hastalıklarını ve antibiyotik alerjisini daha az sorguladıkları görülmüştür. Sonuç olarak veteriner hekimlerin akılcı antibiyotik kullanımı konusunda bazı uygulamalarda bilgi ve davranışlarının eksik olduğu görülmüştür. Hekimlerin büyük bir çoğunluğu konu ile ilgili eğitim talep etmektedir. Bakanlık, meslek odaları ve fakültelerin işbirliği ile düzenlenecek mezuniyet öncesi ve sonrası eğitimler ile akılcı olmayan yaklaşımların önüne geçilebilir.

The only way to preserve the effectiveness of antibiotics in future generations is their rational use. In this study, a questionnaire similar to the one applied by the Ministry of Health to health personnel was also applied to veterinarians. It is aimed to evaluate the knowledge level and behaviors about the rational use of medicines and antibiotics in veterinary medicine, to create awareness and to determine the current situation between human and veterinary medicine disciplines. Our study was carried out with 277 veterinarians working in clinics and farms in İzmir province and its districts who had permission to supply veterinary medicinal products. In the first part of this questionnaire, questions aimed at determining socio-demographic characteristics, in the second part, information and behavior on rational antibiotic use were included. While evaluating the data, descriptive statistical methods such as number, percentage, mean ± standart deviation were used. Chi-square analiysis was performed to examine the relationships between some variables. 82.3% (n=228) of the veterinarian participants in the study had no training in Rational Antibiotic Use. 86.6% (n=240) of the participants want to receive training on Rational Antibiotic Use. 42.6% (n=118) prescribe antibiotics requested by patient owners. 63.5% (n=176) defined the frequency of antibiotic administration and prescription as very frequent or frequent. In the anamnesis, it was observed that they questioned kidney, liver, and antibiotic allergy less than human physicians. As a result, it has been observed that veterinarian participants lacked knowledge and behaviors on the rational use of antibiotics in some practices. The majority of veterinarians is demand training on this issue. Irrational approaches can be prevented with pre- and post-graduate training to be organized with the collaboration of the ministry, professional chambers, and faculties.