Madra Dağı ve yakın çevresinin jeositleri ve jeopark potansiyeli

Abstract

u çalışma Türkiye'nin batısında Ege Bölgesi'nin Kıyı Ege Bölümü'nde Bakırçay Yöresi ile Edremit Yöresi arasında bulunan Madra Dağı ve yakın çevresindeki jeositlerin tespiti ve jeopark potansiyelinin araştırılması amacıyla hazırlanmıştır. Çalışmanın amacına ulaşabilmesi için farklı içerikte materyaller kullanılmıştır. Bunlar; mevcut olan analog ve sayısal veriler, yazılım ile teçhizatlar ve metinsel dokümanlardır. Çalışma öncelikle literatür taraması ile başlamış, bu esnada hem konu ile ilgili hem de saha ile ilgili yayınlar derlenmiştir. Aynı zamanda inceleme alanına ait 1/25.000 ölçekli topografya paftaları, jeoloji, nüfus verileri, turizm işletmeli belgeli tesisler verileri gerekli kurumlardan temin edilmiştir. Bu temel veriler ArcMap 10.5 ve Google Earth Pro 7.3.4 programları kullanılarak işlenmiş ve coğrafi analizler yapılmıştır. Bu aşamadan sonra arazi çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Arazi çalışmalarında GPS, jeolog çekici ve fotoğraf makinesi kullanılmıştır. Madra Dağı ve yakın çevresi, başta granit tor topografyası olmak üzere bununla ilintili doğal peyzaj bütünlüğü içerisinde olan fıstıkçamı ekosistemi gibi doğal, antik taş ocakları gibi kültürel ve arkeolojik miras değerleri bakımından ilginç özellikler taşımaktadır. Dünyadaki önemli granit sahaları ile Küresel Jeoparklar Ağı'ndan tescil almış jeoparklar incelendiğinde adeta bir hiçliğin ortasında uzanmış dikkat çekici sahalar olduğu gözlemlenmektedir. Coğrafi bütünlük ilkesi altında incelendiğinde Madra Dağı ve yakın çevresinin bir jeopark alanı olarak değil de ancak bir jeoparkın önemli bir odak noktasını oluşturabilecek nitelikler taşıdığı kanısına varılmıştır. Madra Dağı ve yakın çevresinde tespit edilen jeositlerin jeoturizme kazandırılması ve etkin bir biçimde korunması ve yönetilmesine destek olunması gerekmektedir. Böylelikle yerel halkın sosyo – ekonomik yönden kalkınarak, bölgeden dışarıya olan göçün azalması, mevcut Yörük kültürünün sahada yaşatılmaya devam etmesi mümkün olabilir.

This study has been prepared for the purpose of detecting the geosites and investigating the geopark potential of Madra Mountain and its surroundings which are located between Bakırçay Region and Edremit Region in the Coastal Aegean Section of the Aegean Region in the west of Turkey. In order to achieve the aim of the study, materials with different content were used. These are available analogue and digital data, software and equipment and textual documents. The study firstly started with a literature review. At the same time, publications related to the subject and the field were compiled. Additionally, 1/25.000 scaled topography maps, geology, population data, tourism-operated documented facilities data were obtained from the necessary institutions. These basic data were processed and geographic analyzes were made using ArcMap 10.5 and Google Earth Pro 7.3.4 programs. After this stage, field studies were carried out. GPS, geologist and camera were used in field studies. Madra Mountain and its surroundings have interesting features in terms of cultural and archaeological heritage values especially like the granite tor topography and such as natural stone pine ecosystem, ancient stone quarries and the associated natural landscape integrity. When the important granite fields in the world and the geoparks registered from the Global Geoparks Network are examined, it is observed that there are remarkable fields lying in the middle of nowhere. When examined under the principle of geographical integrity, it has been concluded that Mount Madra and its surroundings have the qualities that can only constitute not as a geopark area but as an important focal point of a geopark. It is necessary to bring the geosites detected on Mount Madra and its immediate vicinity to geotourism and to support their effective protection and management. Thus, by developing the socio–economic aspects of the local people, it may be possible to reduce the migration from the region to the outside and to continue to keep the current Yoruk culture alive in the field.