Dereköy (Altıeylül, Balıkesir) civarındaki erken miyosen yaşlı yürekli volkanitinin petrografik ve jeokimyasal özellikleri

Abstract

Bu çalışmada Dereköy (Altıeylül, Balıkesir) civarında mostra veren Erken Miyosen yaşlı Yürekli volkanitinin petrografik ve jeokimyasal özellikleri incelenmiştir. Çalışma sahasında yüzlek veren 3 ana birim vardır. Bunlar sırasıyla Bağburun Formasyonu (Oligosen), Hallaçlar Formasyonu (Üst Oligosen-Alt Miyosen) ve bu çalışmanın konusu olan Yürekli volkanitidir (Alt Miyosen). Yürekli volkanitinden sistematik olarak derlenen örnekler üzerinde petrografik ve jeokimyasal analizler yapılmıştır. Bu analizlerden elde edilen sonuçlara göre; kayaçların hâkim dokusu yarı kristalli porfirik dokudur. Bunun yanında glomerofirik, glomeroporfirik dokular, amigdoloidal doku ve akma dokusu gibi özel dokulara da rastlanır. Kayaçların mineralojik bileşimleri Kuvars + alkali feldspat + plajiyoklaz + biyotit + hornblend (amfibol) + opak mineraller ± piroksen şeklindedir. Kimyasal analiz sonuçlarına göre Yürekli volkanitini oluşturan kayaçlar kalk-alkalin karakterli, yüksek K’lı olup, bileşimleri ise çoğunlukla andezit, bazaltik andezit ve dasittir. Tüm kayaçlar kıtasal yay ortamında meydana gelmiştir. Yürekli volkaniti kayaçlarının nadir toprak element dağılım diyagramlarına bakıldığında, negatif Eu anomalisinin tipik olduğu gözlenmektedir. Bu durum plajiyoklazın fraksiyonel kristalleşmesinden kaynaklanır. Bu verilere göre literatürde şimdiye kadar “Yürekli Dasiti” olarak adlandırılan birime değişen litoloji nedeniyle “Yürekli volkaniti” demenin daha doğru bir tanımlama olacağı sonucuna varılmıştır.

The petrographic and geochemical features of the Early Miocene aged Yurekli volcanite outcropping around Dereköy (Altıeylül, Balıkesir) were investigated in this study. There are 3 main units outcropping in the study area. These are the Bağburun Formation (Oligocene), the Hallaçlar Formation (Upper Oligocene-Lower Miocene) and the Yürekli volcanite (Lower Miocene), which is the subject of this study, respectively. Petrographic and geochemical analyzes were performed on the systematically collected samples from the Yurekli volcanite. According to the results from the analyzes; The dominant texture of the rocks is semi-crystalline porphyritic texture. In addition, special textures such as glomerophyric, glomeroporphyric textures, amygdoloidal texture and flow texture are also encountered. Mineralogical compositions of the rocks are quartz + alkaline feldspar + plagioclase + biotite + hornblende (amphibole) + opaque minerals ± pyroxene. According to the results of the chemical analysis, the rocks forming the Yürekli volcanite are calc alkaline in character and high K, and their compositions are mostly andesite, basaltic andesite and dacite. All rocks were formed in a continental arc setting. When the rare earth element distribution diagrams of the Yürekli volcanite rocks are examined, it is observed that the negative Eu anomaly is typical. This is due to the fractional crystallization of plagioclase. According to the data, it was concluded that the unit called "Yürekli Dacite" in the literature until now would be a more accurate definition to say "Yürekli volcanite" due to the changing lithology.