Kök değerlerin ortaokul matematik ders kitaplarına yansımaları

Abstract

Değerlerin eğitiminin son zamanlarda ne kadar önemli olduğunun göstergelerinden biri; ders kitaplarının, öğretim programlarındaki kök değerleri yansıtacak şekilde yazılmasına dönük çabalardır. Matematik ders kitaplarının da değerleri içeren mesajları taşıyacak şekilde düzenlenmesi ve bunun için uygun birer kaynak olduğunu araştırmalar göstermektedir. Dolayısıyla bu çalışmanın amacı ortaokul matematik ders kitaplarının programda yer alan kök değerleri yansıtma durumlarını incelemektir. Araştırmanın amacı doğrultusunda nitel araştırma yöntemlerinden birisi olan durum çalışması kullanılmıştır. Bu çalışmanın veri toplama sürecinde ise nitel veri toplama tekniklerinden doküman incelemesi yöntemi tercih edilmiştir. Bu bağlamda bu çalışmada veri toplama sürecinde Milli Eğitim Bakanlığı tarafından 2018-2022 yılları arasında okullara dağıtılan ortaokul matematik ders kitapları incelenmiştir. Ders kitaplarında yer alan kök değerlerin analiz edilmesinde nitel veri analiz tekniklerinden betimsel analiz tekniği ve istatistiksel analiz kullanılmıştır. İstatistiksel analiz olarak Ki-kare testi ve File's Kappa testi kullanılmıştır. Çalışmada araştırılan değerlerin belirlenmesi için Matematik Dersi Öğretim Programında yer alan kök değerler, alışma için bir çatı oluşturmuştur. Bu çatı; adalet, dostluk, dürüstlük, öz denetim, sabır, saygı, sevgi, sorumluluk, vatanseverlik ve yardımseverlik değerlerinden oluşmaktadır. Veri çözümleme sürecinde, kök değerlerin oluşturduğu çatı bağlamında; kitaplardaki öğeler giriş, bilgiler, etkinlikler ve örnekler/sorular olmak üzere dört ayrı parçaya ayrılarak incelenmiştir. Ortaokul matematik kitaplarında verilmiş olan toplam içerik sayısı 6037 olarak saptanmıştır. Ortaokul matematik kitaplarında bulunan içeriklerin çoğunluğunun %77,58 örnekler ve sorular olduğu saptanmıştır. En az yer verilen içerik ise %2,17 ile etkinlikler olduğu saptanmıştır. İncelenen ders kitaplarında en çok değinilen kök değerlerin sorumluluk, özdenetim ve vatanseverlik kök değerleri olduğu, en az yer alan kök değerlerin ise sabır ve dürüstlük kök değeri olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Sonuç olarak, incelenen 2018-2022 yılları arasında ortaokul matematik kitaplarının kök değerleri yansıtması açısından yetersiz olduğuna ulaşılmıştır.

One of the indicators that valueseducation is valuablelately is that Textbooksreflectrootvalues. Researchshows that mathematics boks are organized in a way to carryvalues and that it is a source fort his.Therefore, the aim of this study is to examine the reflection of the values of secondaryschoolmathematics boks in the program. In line with the research method was used. Document analysis, one of the qualitative data collectiontechniques, who used in the data collection process of this study.In this study, the mathematicstextbooks of the Ministry of National Education between 2018 and 2022 were examined.In the analysis of the rootvalues in the textbooks, descriptive analysis technique and statistical analysis which are among the qualitative data analysis techniques were used. Chi-square test and File’s Kappa test were used as statistical analysis. In order to determine the values in the study the rootvalues in the mathematicscurriculumprepared a fromework fort he study. This roofconsist of valuesfriendship, honesty, self-control, respect, petience, love, responsibility, patriotism and benevolent. In the data analysis proces, in the contxt of the frameworkformed by the rootvalues, the items in the boks were dividedintofourpartsasintroductoryinformation, activities and examples. The total number of contantgiven in secondaryschoolmathematics boks was determined as 6037.It was determinedthar the majority of the contants in secondaryschoolmathematics boks were %77.58examples and questions. It was determined that the leastincludedcontent was activitieswit%2.17. It has beenconcluded that the most mentionedvalues in the examinedtextbooks are responsibility, self-control and patriotismwhile the leastmentionedvalues are the root value of patience and honesty. As a result, it has beenreached that the secondaryschoolmathemtics boks between the years 2018-2022 are incomplete in terns of reflecting the rootvalues.