Gelişmiş Arama

Basit öğe kaydını göster

dc.contributor.authorDeniz, Sunay
dc.date.accessioned2024-02-05T15:58:14Z
dc.date.available2024-02-05T15:58:14Z
dc.date.issued2023
dc.identifier.issn2148-5704
dc.identifier.urihttps://doi.org/10.17822/omad.2023.253
dc.identifier.urihttps://search.trdizin.gov.tr/yayin/detay/1209102
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12462/13886
dc.description.abstractAllah isminin yerine kullanılan esma-i hüsna diye adlandırılan isimlerin karşılığı olarak tarihî metinlerimizde pek çok Türkçe sözcük kullanılmıştır. Bir kısmı zamanla unutulan ve günümüze kadar gelmeyen bu tür sözcüklerden biri de “iktülegen” sözcüğüdür. Eski Türkçe ve Orta Türkçe dönemine ait metinlerde igid-, egid-, ikit-, igit-, igitgen, iktü, igidil-, iktüle-, ektile-, iktülen-, vs. gibi sözcüklerle aynı kökten türetilen iktülegen ve igitgen sözcükleri tarihî metinlerimizde “Tanrı” anlamında kullanılmaktadır. Her iki sözcük de esma-i hüsnadan “Rab, Rezzak” gibi yakın veya aynı anlama gelen isimlerin Türkçe karşılıklarıdır. Kıpçak ve Çağatay Türkçesi metinlerinde görülmeyen iktülegen sözcüğü, bazı metinlerde “besleyen Tanrı” anlamında iktüle- biçiminde de fiil olarak “beslemek, büyütmek, yetiştirmek, terbiye etmek” anlamında kullanılmaktadır. Osmanlı Türkçesi ve Türkmen Türkçesi metinlerinde ve Türkiye Türkçesi ağızlarında iktülegen sözcüğüyle aynı kökten türetilen ekdi, ekdi, ehdi, ekti gibi sözcükler günümüzde de görülmektedir. Bu çalışmada, dinî bir terim olarak “besleyen, rızk veren, yetiştiren” anlamıyla Allah adı yerine kullanılan iktülegen sözcüğü ile aynı kökten türeyen diğer sözcükler yapı ve anlam bakımından, Tarihî Türk yazı dillerinden alınan örneklerle incelenmiştir.en_US
dc.description.abstractMany Turkish words have been used in our historical texts as the equivalent of the names called esma-i hüsna, which is used instead of the name Allah. One of such words, some of which have been forgotten over time and have not survived to the present day, is the word "iktülegen". In the texts of Old Turkic and Middle Turkic periods, igid-, egid-, ikit-, igit-, igitgen, iktü, igidil-, iktüle-, ektile-, iktülen-, etc. The words iktülegen and igitgen, which are derived from the same root with words such as, are used in the sense of "God" in our historical texts. Both words are Turkish equivalents of names that have similar or similar meanings, such as "Lord, Razzak" from esma-i hüsna. The word iktülegen, which is not seen in Kipchak and Chagatai Turkish texts, is used as a verb in the form of iktüle- meaning "the God who feeds" in some texts, in the sense of "to feed, to raise, to train, to train". Words such as ekdi, ekdi, ehdi, ekti, which are derived from the same root with the word iktülegen, are still seen in Ottoman Turkish and Turkmen Turkish texts and Turkey Turkish dialects. In this study, the word iktülegen, which is used instead of the name of Allah, with the meaning of "feeding, providing, nurturing" as a religious term, and other words derived from the same root, were examined in terms of structure and meaning, with examples taken from historical Turkish written languages.en_US
dc.language.isoturen_US
dc.relation.ispartofOsmanlı Mirası Araştırmaları Dergisien_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccessen_US
dc.subjectİktülegenen_US
dc.subjectDinî Terimleren_US
dc.subjectEsma-i Hüsnaen_US
dc.subjectAnlamen_US
dc.subjectTürkçenin Söz Varlığıen_US
dc.subjectIktülegenen_US
dc.subjectReligious Termsen_US
dc.subjectEsma-i Husnaen_US
dc.subjectMeaningen_US
dc.subjectVocabulary of Turkishen_US
dc.title“İktülegen” sözcüğünün yapı ve anlam özelliklerien_US
dc.title.alternativeStructure and meaning features of the word “Iktülegen”en_US
dc.typearticleen_US
dc.contributor.departmentBalıkesir Üniversitesien_US
dc.identifier.volume10en_US
dc.identifier.issue28en_US
dc.identifier.startpage523en_US
dc.identifier.endpage532en_US
dc.relation.publicationcategoryMakale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanıen_US
dc.buozeltrdizinidealen_US]
dc.department-tempBalıkesir Üniversitesi, Balıkesir, Türkiyeen_US
dc.identifier.trdizinid1209102en_US
dc.identifier.doi10.17822/omad.2023.253


Bu öğenin dosyaları:

Thumbnail

Bu öğe aşağıdaki koleksiyon(lar)da görünmektedir.

Basit öğe kaydını göster