Ulusal mutfakların küreselleşmesi: Türk mutfağı örneği
Citation
Çetinkaya, Tolga. Ulusal mutfakların küreselleşmesi: Türk mutfağı örneği. Yayınlanmamış doktora tezi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2024.Abstract
Bu tez çalışmasında, Türk mutfağının küresel düzeyde bilinirliği ve tercih edilirliği konusundaki potansiyeli değerlendirmek amacıyla, "Ulusal Mutfakların Küreselleşmesi: Türk Mutfağı Örneği" başlığı ile Türkiye'yi ziyaret eden yabancı turistlerin demografik ve coğrafi karakteristiklerinin bunula birlikte küreselleşme
algılarının Türk mutfağının küreselleşme algısına olan etkisi analiz edilmektedir. Sonuçlar Türk mutfağının küreselleşmesi bağlamında geliştirilecek olan tanıtım stratejilerine kılavuz niteliğinde olacaktır. Türk yemeklerinin ve restoranlarının özelliklerinin etkisinin olduğu kadar küreselleşmeyi algılama durumlarının da Türk mutfağının küreselleşmesinde ne gibi etkilerinin olduğunun belirlenmesi amaçlanmaktadır.
Araştırma nicel bir araştırma olup anket tekniği deseni kullanılmıştır. Bu doğrultuda İstanbul’u ziyaret eden yabancı turistlere Sultanahmet Meydanı ve çevresinde 397 adet anket uygulanmıştır. Beş farklı milletten turistin katıldığı araştırmada elde edilen veriler analiz programları kullanılarak incelenmiştir. Yabancı
turistlerin demografik değişkenlerinin ve küreselleşme algılarının Türk mutfağının küreselleşmesine etkileri ölçülmüştür. Araştırma demografik değişkenler, milliyet aidiyetliği ve küreselleşmeyi algılama faktörü ile Türk mutfağının küreselleşmesi algısı arasında anlamlı farklar olduğu sonucuna ulaşılmaktadır. Milliyetlerin ve küreselleşme algılarının Türk mutfağının küreselleşmesine pozitif yönde etkileri olduğu görülmüştür. Küreselleşme algısının Türk mutfağının küreselleşme algısı faktöründen elde edilen bilinirlik,
toplumsal yapı, siyasal gelişmeler ve göç ve tanıtım alt faktörlerinin tümünü pozitif yönde etkilediği görülmüştür. Ayrıca araştırmada önerilen model, ulusal mutfakların küreselleşmesi ile ilgili mevcut literatüre katkıda bulunacaktır. Araştırmanın sonunda resmi kurumlara, turizm işletmelerine ve araştırmacılara yönelik öneriler geliştirilmiştir. In this thesis, titled "Globalization of National Cuisines: The Case of Turkish Cuisine," the aim is to evaluate the potential of the global visibility and preference of Turkish cuisine. Alongside this, the demographic and geographical characteristics of foreign tourists visiting Turkey, under the influence of globalization perceptions, are analyzed for their impact on the globalization perception of Turkish cuisine. The results will serve as a guide for promotional strategies to be developed within the context of the globalization of Turkish cuisine. The study aims to determine not only the influence of the characteristics of Turkish dishes and restaurants, but also the perceptions of globalization on the globalization of Turkish cuisine. The research employs a quantitative approach with a survey design using the questionnaire technique. Accordingly, 397 surveys were conducted with foreign tourists visiting Istanbul in and around Sultanahmet Square. The data obtained from the survey, involving tourists from five different nationalities, were analyzed using statistical software programs. The impacts of demographic variables and globalization perceptions of foreign tourists on the globalization of Turkish cuisine were measured.
The research concludes that there are significant differences between demographic variables, nationality affiliation, perception of globalization, and the perception of the globalization of Turkish cuisine. It is observed that nationalities and perceptions of globalization have a positive impact on the globalization of Turkish cuisine. Furthermore, the globalization perception positively influences all sub-factors
of the perception of the globalization of Turkish cuisine, namely awareness, social structure, political developments, migration, and promotion. Additionally, the proposed model in the research will contribute to the existing literature on the globalization of national cuisines. Recommendations have been developed for official institutions, tourism businesses, and researchers at the end of the study.