Edremit Körfezi zeytinliklerinde Dasineura oleae Angelini’nin (Diptera: Cecidomyiidae) bulaşma ve parazitlenme oranları ile parazitoitlerinin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışmanın ilk amacı, 2019–2021 yıllarında Balıkesir ilinin Edremit Körfez Bölgesindeki zeytinliklerde Dasineura oleae Angelini (Diptera: Cecidomyiidae) ve parazitoitlerinin tespiti ve tanımlanmasıdır. Diğer amaç ise, D. oleae’nin yaprak ve sürgünlerdeki bulaşma oranı ile bazı iklim faktörleri arasındaki ilişkileri araştırmaktır. Çalışmanın 2020–2021 yıllarında bölgeyi temsil edebilecek özellikte birbirine sınır olan üç ilçenin (Burhaniye, Edremit ve Havran), üç farklı rakımdaki (69, 163 ve 321 m) toplam dokuz bahçesinde D. oleae’nin bulaşma ve parazitlenme oranları hesaplanmıştır. Rakım, günlük ortalama nispi nem ve hava sıcaklığı değerlerinin D. oleae‘nin bulaşma oranı üzerinde etkili olduğu belirlenmiştir. Günlük yağışların bulaşmada etkisiz olduğu, aylık toplam yağış miktarının ise etkili olduğu saptanmıştır. Yaprak ve sürgünlerdeki bulaşma oranları 2020 yılında 2021’e göre (%4.71–16.93) daha yüksek bulunmuştur. Çalışmanın 2020–2021 yılı verilerine göre; sürgünlerdeki bulaşma, yapraklara göre %33.10 daha yüksek bulunmuştur. Ayrıca, Burhaniye ve Havran’a kıyasla Edremit’teki zeytinliklerde bulaşma (%3.30–13.69) daha düşük olmuştur. Yaprak ve sürgünlerdeki parazitlenmeler en düşük Burhaniye’de (%27.79, %21.84), en yüksek ise Havran’da (%47.39, %30.28) tespit edilmiştir. Çalışma süresince, D. oleae’yi parazitleyen Hymenoptera takımından dört familyaya bağlı 10 farklı tür belirlenmiştir. Platygaster oleae Szelenyi en fazla (%30.21), Torymus phillyreae Ruschka ise en az (%1.27) rastlanan tür olmuştur.

The first objective of this study was to detect and identify Dasineura oleae Angelini (Diptera: Cecidomyiidae) and parasitoids in olive orchards in the Edremit Bay Region of Balıkesir province in 2019–2021. The second objective of the study was to investigate the relationship between the infestation rates of D. oleae on leaves and shoots, and climatic factors. The infestation and parasitization rates of D. oleae were determined in nine orchards, with three orchards at different altitudes (69, 163, and 321 m) in three districts that border each other (Burhaniye, Edremit, and Havran), which can represent the region, in 2020–2021. It was determined that orchard altitude, daily average relative humidity and air temperature affected the infestation rates of D. oleae. Although daily precipitation had no effect on infestation rates, monthly total precipitation was determined to be effective. The infestation rates on leaves and shoots were found to be (4.71–16.93%) higher in 2020 than in 2021. According to the data from the 2020–2021 years, the infestation rate on shoots was 33.10% higher than that on the leaves. In addition, the infestation rate in olive orchards in Edremit was (3.30–13.69%) lower than that in Burhaniye and Havran. The parasitization rates on leaves and shoots were lowest in Burhaniye (27.79%, 21.84%) and highest in Havran (47.39%, 30.28%). During the study, 10 different species belonging to four families from the order Hymenoptera parasitized D. oleae larvae were determined. Platygaster oleae Szelenyi was the most common (30.21%) species recorded in the study region, while Torymus phillyreae Ruschka was the least common (1.27%).