Dönüşümcü liderlik ve yeşil inovasyon ilişkisi: Balıkesir otel işletmelerinde bir araştırma

Abstract

Rekabetçi turizm sektöründe otel işletmelerinin faaliyetlerine devam edebilmesi için inovasyon faaliyetlerine yer vermesi gün geçtikçe daha da önemli hale gelmektedir. Sürekli kendini güncelleyen teknoloji dünyasında, yapay zekanın kullanıldığı buluşlarda turizm sektörünü etkisi altına almaktadır. Robot garsonlar, robot temizlikçiler, robot resepsiyonistler derken turizm işletmelerinde de dünya çapında inovasyon faaliyetlerini görebilmekteyiz. Tüm bu inovasyon faaliyetlerinin gerçekleştirilebilmesi için otel işletmelerinin gerekli altyapısı, uyum sağlayabilecek insan kaynağı, örgütsel uyumun sağlanması gibi bir takım kriterlerin sağlanması gerekmektedir. Tüm bu hususlar sağlanırken dönüşümü destekleyen, motivasyonu ve takım ruhunu sağlayabilecek, amaç odaklı, çalışanlar üzerinde etkili, gelişmeyi destekleyen, işletmeyi dönüştürebilecek, gereken uyumu sağlayabilecek ve süreci yönetebilecek dönüşümcü liderler ön plana çıkmakta ve ihtiyaç duyulmaktadır. İşletmelerin sürdürülebilirlik ve çevre bilinci konusundaki hassasiyetleri artarken dönüşümcü liderler, yeşil inovasyonu teşvik etmede önemli bir rol oynamaktadır. Dönüşümcü liderler, çalışanlarını çevresel konulara duyarlı hale getirerek ve yenilikçi fikirler üretmelerini sağlayarak işletmenin rekabet avantajı sağlamasına ve sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmalarına katkı sağlayabilirler. Balıkesir’de faaliyette bulunan otel işletmeleri çalışanlarının bakış açısıyla, işletme yöneticilerinin dönüşümcü liderlik davranışlarını ve işletmelerin yeşil inovasyon uygulamalarını tespit etmek amacıyla gerçekleştirilen bu çalışmada, Balıkesir il merkezinde faaliyetlerini sürdüren 4 yıldıza sahip 5 otel işletmesindeki 119 çalışana anket uygulanmıştır. Araştırma verileri 03.12.2024-13.12.2024 tarihleri arasında elde edilmiştir. Araştırmada Dönüşümcü Liderlik ölçeği ve Yeşil İnovasyon ölçeği kullanılmıştır. Kullanılan Dönüşümcü Liderlik ölçeğinin Cronbach alfa katsayısı 0, 943, yeşil inovasyon ölçeğinin ise Cronbach alfa katsayısı 0,962 olarak tespit edilmiştir. Araştırma verilerinin analizi için SPSS 22. 0 istatistik programı kullanılmıştır. Araştırma verilerine yüzde ve frekans analizi, faktör analizi, t-testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve korelasyon analizi uygulanmıştır. Elde edilen analiz sonuçları tablolar halinde yorumlanarak sunulmuştur. Araştırmada yapılan istatistiksel analiz sonuçlarına göre dönüşümcü liderlik ve yeşil inovasyon arasında anlamlı ve orta düzeyde bir ilişki tespit edilmiştir.

In the competitive tourism sector, ıt is becoming more and more important for hotel businesses to include innovation activities in order to continue their activities. In the world of constantly updating technology, the inventions used by artifical intelligence affect the tourism sector. While we talk about robot waiters, robot cleaners and robot receptionists, we can also see innovation activities in tourism businesses around the world. In order for all these innovation activities to be carried out, a number of criteria such as the necessary infrastructure of hotel businesses, human resources that can adapt, and organizational harmony must be provided. While all these issues are provided, it is significant to highlight transformational leaders who can support transformation, provide motivation and team spirit, are goal-oriented, support effective development on employees, can provide the necessary harmony that can transform the business, and can manage the process. As businesses sensitivty to sustainability and enviromental awareness incrases, transformational leaders play an important role in promoting green innovation. Transformational leaders can contribute to the company’s competitive advantage and achievement of sustainability goals by sensitizing their employees to environmental issues and enabling them to produce innovative ideas. It was carried out to determine the transformational leadership behaviors of business managers and the green innovation practices of the business from the perspective of the employees of hotel businesses which is operating in Balıkesir. For this purpose, a survey was applied to 119 employees of 4 star hotel which has business operating in the city center of Balıkesir city. This research data was obtained between 03.12.2024-13.12.2024. Transformational leadership scale and Green Innovation scale were used in the research. The cronbach alpha coefficent of the Transformational Leadership scale used was determined as 0,943 and the Cronbach alpha coefficent of the green innovation scale was determined as 0,962. SPSS 22.0 Statistical program was used to analyze this research data. Percentage and frequency analysis, factor analysis, t-test, one-way analysis of variance (ANOVA) and correlation analysis were applied to the research data. The obtained analysis results were presented in tables by interpreting. According to the results of the statistical analysis in the research, a significant and middle between transformational leadership and green innovation.