Nepeta L. cinsi Oxynepeta seksiyonuna dahil olan taksonlar üzerinde karşılaştırmalı anatomik çalışmalar

Abstract

Bu araştırmada Türkiye'de yayılış gösteren Nepeta L. cinsinin Oxynepeta seksiyonu'ndaki beş taksonun gövde ve yaprak anatomik karakterleri karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Bu türler; N. congesta Fisch. & Mey. var. congesta, N. congesta Fisch. & Mey. var. cryptantha (Boiss.) Hedge & Lamond, N. stricta (Banks & Sol) Hedge & Lamond var. stricta, N. stricta (Banks & Sol) Hedge & Lamond var. curvidens (Boiss. & Bal) Hedge & Lamond, N. heliotropifolia Lam. var. heliotropifolia. Anatomik çalışmalarda, gövde ve yapraktan alınan enine kesitler detaylı olarak incelenmiştir. Ayrıca, gövde ve yapraktaki tüy örtüsü ile yapraklardaki stoma yapısı üzerinde ayrıntılı inceleme ve ölçümler yapılmıştır. Bu özellikler çizim ve çekilen fotoğraflarla desteklenmiştir. Anatomik incelemeler ve fotoğraf çekimleri Olympus BX51 mikroskobunda, anatomik çizimler ise çizim ataçmanlı Nikon SZX12 mikroskobunda yapılmıştır. Taksonların anatomik yapıları genel olarak benzerlik göstermekle birlikte; gövde anatomik yapısında; tüy örtüsü, kollenkima, ve perisikl tabakasının yapısı, floem ve ksilem tabakalarının kalınlığı, yaprak anatomik yapısında ise; tüy örtüsü, stoma yoğunluğu, mezofil yapısı, orta damar yapısı gibi anatomik karakterler açısından farklılıklar tesbit edilmiştir. Yaprakta sadece N. curvidens'te demet kını daha belirgindir. Yine N. curvidens te floemin üzerinde 2-3 sıra sklerenkima tabakası gözlenmiştir bu yapıya diğer türlerde rastlanmamıştır. Kollenkima tabakası her türde farklı sayıda bulunurken parankima tabakası benzer sayıdadır.

On this study it was investigated comparatively anatomical characters of stem and leaves on genus Nepeta L. to be included of Oxynepeta section of five species in Turkey. These species; N. congesta Fisch. & Mey. var. congesta, N. congesta Fisch. & Mey. var. cryptantha (Boiss.) Hedge & Lamond, N. stricta (Banks & Sol) Hedge & Lamond var. stricta, N. stricta (Banks & Sol) Hedge & Lamond var. curvidens (Boiss. & Bal) Hedge & Lamond, N. heliotropifolia Lam. var. heliotropifolia. On anatomical studies, the cross sections taken from stem and leaves were examined. Besides, trichomes were investigated on stem and leaves; stomata structure was investigated on leaves and measured. These anatomical characters were drawn with Nikon SZX12 microscope and were taken of photos with Olympus BX51 microscope. Anatomical characters are generally similar, but on anatomical structure of stem; trichomes, collenchyma and pericycle layers, phloem and xylem thickness are different. Anatomical characters of leaves; trichomes, stomata density, structure of mesophyll and mid vein are different. Bundle sheat is clear on N. curvidens, but in others are not clear. There are 2-3 layers of sclerenchyma on phloem of N. curvidens. There are not any sclerenchyma in other species. Collenchyma layers are different on every species, but parenchyma layers are same.