Mektepli Gazetesi'nin içerik ve biçim özellikleri ile gazetedi hikayelerin çocuğa sunduğu bilişsel ve ahlaki iletiler

Abstract

Sosyal yaşantımızda önemli bir yere sahip olan kitle iletişim araçları, insanları eğitmek ve eğitirken eğlendirmek gibi eğitim alanında da kıymete değer bir işleve sahiptir. Sürekli gelişen ilim ve fennin çok sayıda bireye düzenli, uzun soluklu ve kalıcı bir biçimde sunulma ihtiyacı başta gazetelerin ardından da dergilerin basın hayatımıza girmelerine vesile olmuştur. Tarama modelinin kullanıldığı bu araştırmada; Cumhuriyet'in ilanının ilk yıllarında yayımlanmaya başlayan uzun soluklu ilk çocuk gazetesi olması, Türk çocuk gazete ve dergiciliğine ve çocuk edebiyatı alanına yapmış olduğu katkılar da göz önüne alınarak Mektepli Gazetesi ve gazetede yer alan hikâyelerin çocuğun bilişsel ve ahlaki gelişimine olan katkısı incelenmiştir. Mektepli Gazetesi'nde yer alan hikâyelerin tamamı telif ve tercüme eserler halinde iki ayrı grupta toplanmıştır. Hikâyelerde tespit edilen iletiler yüzde ve frekans olarak hesaplanmış, tablo ve grafikler halinde sunulmuştur. Araştırmada elde edilen veriler, betimsel analiz tekniği kullanılarak çözümlenmiş ve araştırmanın alt problemlerine bağlı olarak tematik biçimde gruplandırılmıştır. Bu doğrultuda araştırma bulgularından yola çıkarak; 1932 yılında yayın hayatına başlayan Mektepli Gazetesi için, yayımlamış olduğu yazılar, düzenlediği etkinlikler ve gazetede çocuklara hitap ederken kullandığı söylemlerle Cumhuriyetçi, idealist, yenilikçi, üretken ve sağlıklı bir çocuk yetiştirmeyi amaçlamıştır, diyebilmekteyiz. Aynı zamanda gazetenin içeriği oluşturulurken seçilen konular ve bu konuların işlenişi güncel, güncel olduğu kadar da gerçeğe uygun bir biçimde ele alınmıştır. İçerikte yer alan yazılar okuyucuyu eğlendirirken okuma zevki ve alışkanlığı kazandırmakta, öğrenme isteğini artırmakta, dönemin içinde bulunduğu toplumsal olaylar üzerinde de düşünmeye ve akıl yürütmeye sevk etmektedir. Ayrıca gazetede yer alan hikâyelerin, çocukların bilişsel ve ahlaki gelişimlerini olumlu yönde destekleyecek iletiler sunduğu da bulgularla desteklenerek belirlenmiştir.

Media, which has a special place in our social life, has a worthy function in education field like educating people and also entertaining during the education period. The need of regular and permanent presentation to most people of science which is devoloping constantly made fistly newspapers and then magazines go into our media lives. In this research which survey model is used; contribution of Mektepli Newspaper and stories in it is investigated considering that it was the first long lasting newspaper in the first years of decleration of Republic and its contributions to Turkish child journalism and magazine publishing and children literature. All of the stories in Mektepli Newspaper are gathered in two groups as copyright and translation works and are studied in terms of transmitting rates expressed in "Rates Study Form" to the readers. Rates detected in stories are counted as a percentage and frequency and are presented in tables and graphs. The data obtained in the research is resolved by using descriptive analysis technique and is grouped by depending on the sub-problems of the research thematically. Based on the research findings, we can say that Mektepli Newspaper started its broadcasting in 1932 aimed bring up a republican, idealistic, innovative, productive, and healthy child by publishing articles, organizing events and using the statements for the children in the newspaper. While the content of the newspaper was being compromised, topics and the handling of the topics were handled appropriate to the facts as well as update. Writings in the content make the reader gain reading pleasure and habit while entartaining, increase learning will, think about the social issues within the period. It is also determined in the findings of the research that stories, support children' cognitive and moral development in a positive way.