XIX. Yüzyıl ortalarında İvrindi'nin sosyal ve ekonomik durumu (8276 nolu Temettuat Defterine göre)

Abstract

Osmanlı Devleti Tanzimat ile birlikte birçok alanda köklü bir değişim ve yeniden yapılandırma sürecine girmiştir. Bu süreçte en büyük yenilikler mali alanda yapılmıştır. Osmanlı klasik mali düzeni yerine modern bir düzen oluşturulmak istenmiştir. Bu amaçla vergi sisteminde de yenilikler yapılarak herkesten kazancı ölçüsünde vergi alınması hedeflenmiştir. Kişilerin kazançlarının tespiti için sayım yapılmasına karar verilmiş ve ilk sayım H. 1256 tarihinde, ikincisi ise H.1260-61 tarihlerinde yapılmış ve bu sayımların kaydedildiği defter silsilelerine Temettuat Defterleri adı verilmiştir. Temettuat defterleri sayımların yapıldığı dönem, bu dönemde bireylerin sahip olduğu emlak ve arazi durumları, meslek grupları, kazançları, aile ve şahıs adları gibi çok geniş bir yelpazede araştırmacılara bilgi sunmaktadır. Bu çalışma ise Başbakanlık Osmanlı Arşivinde ML. VRD. TMT. d 08276 katalog numarasıyla kayıtlı olan İvrindi temettuat defteri kullanılarak yapılmıştır. Defterin transkripsiyonunun yapılmasının ardından ortaya çıkan veriler analizi sonucunda XIX. yüzyılda bir Osmanlı kazası olan İvrindi'nin sosyal ve ekonomik durumunu yansıtan detaylı bilgiler elde edilmiştir.

With Tanzimat, Ottoman Empire started a process of reconstruction and a fundamental differentiation. The greatest changes in this process occured in financial aspects. It was intended to construct a modern financial system to replace the classical Ottoman Fiancial System. For this purpose, changes were made to make it possible to collect tax based on income. A census along with a detailed recording was decided and conducted in 1256 for the first time, in 1260 for the second time. The recordings generated through these two countings were named as Temettuat Registers. The time period Temettuat registers were conducted provide historians with a wide range of information including real estates and fields individuals owned, occupations, incomes, names and family names, In this study, Ivrindi Temettutat Register which is cataloged as ML. VRD. TMT. d 08276 has been analysed. The analysis of the data obtained after transcription of the temettuat register, revealed detailed information about social and economic status of Ivrindi in the mids of 19th century.