Kıyı yapılarının tsunami tırmanma yüksekliğine etkisinin deneysel olarak incelenmesi

Abstract

Tsunamiler kıyı bölgelerinde birçok can ve mal kaybına sebep olmaktadır. Kıyı koruma yapıları tsunami hasarlarını azaltmak için düşünülen önlemlerin başında gelmektedir. Bu deneysel çalışmada, kıyı koruma yapıları olarak batık dalgakıranlar ele alınmış, geçirimli, geçirimsiz ve monolitik batık dalgakıranların tsunami tırmanma yüksekliğine etkileri araştırılmıştır. Deneyler İTÜ Hidrolik Laboratuarı' nda yer alan 22.5 m x 1.0 m x 0.5 m ölçülerine sahip dalga kanalında gerçekleştirilmiştir. Farklı kret genişliklerine ve kret tepe noktası ile sakin su seviyesi arasındaki farklı mesafelere sahip geçirimli, geçirimsiz ve monolitik düşey yüzlü batık dalgakıranlar oluşturulmuş ve bu yapıların tsunami tırmanma yüksekliklerine etkileri incelenmiştir. Dalga yükseklikleri, dalga kanalında bulunan sert yapıların önünde ve arkasında ikişer adet olmak üzere toplam dört adet rezistans tip dalga probu ile ölçülmüştür. Dalga yüksekliği-tırmanma yüksekliği grafikleri oluşturulmuş ve farklı durumlar için elde edilen sonuçlar değerlendirilmiştir. Batık dalgakıranların tsunami tırmanma yüksekliğini azaltma yüzdeleri elde edilmiş, monolitik düşey yüzlü batık dalgakıranların tsunami tırmanma yüksekliğini azaltmada daha etkili olduğu görülmüştür.

Tsunamis cause much loss of lives and properties in the coastal area. Coastal protection structures are the most preferred measure to reduce the damages that tsunamis cause. In this experimental study investigated the submerged breakwaters and researches the effects of the permeable, impermeable and monolithic vertical surface submerged breakwaters. Experiments were carried out in the glass-side wall wave flume of 22.5 m. length, 1 m. width, and 0.50 m depth at the Hydraulic Laboratory Istanbul Technical University. Permeable, impermeable and monolithic vertical surface submerged breakwaters which had different crest widths and different distances between the crest of the peak and the still water level were designed, and the effects of these structures on tsunami run-up heights were investigated. The waves were measured by four resistance type probes which were grouped into two and placed in front and behind of the hard structures. Wave heights - run-up height graphs were obtained and the results were evaluated for different conditions. According to the result regarding the reduction percentages of submerged breakwaters to the tsunamis run-up heights, it is seen that monolithic vertical surface submerged breakwaters are more effective to reduce the tsunamis run-up heights.