Ortaöğretim 10.sınıf öğrencilerinin biyoloji öğrenme anlayışları ile biyoloji öğrenme yaklaşımlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı ortaöğretim 10.sınıf öğrencilerinin biyoloji öğrenme anlayışlarının ve biyoloji öğrenme yaklaşımlarının cinsiyet, okul türü, biyoloji başarısı gibi değişkenler açısından incelemek, öğrencilerin biyoloji öğrenme anlayışları ve biyoloji öğrenme yaklaşımları arasındaki ilişkinin yönü ve derecesini belirlemek ve son olarak da öğrencilerin biyoloji öğrenme anlayışlarını kendi cümleleri ile ifade etmelerini sağlayacak olan görüşmeler yardımıyla konu ile ilgili Türkiye'ye özgü bir takım farklılıklar olup olmadığını belirlemeye çalışmaktır. Çalışma 2011-2012 bahar yarıyılında Balıkesir, Merkez'deki 6 farklı ortaöğretim kurumunda öğrenim görmekte olan toplam 703 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmada Biyoloji Öğrenme Anlayışları Ölçeği, Biyoloji Öğrenme Yaklaşımları Ölçeği, Biyoloji Başarı Testi ve Biyoloji Öğrenme Anlayışları ve Yaklaşımları Görüşme Formu kullanılmıştır. Örneklemin genel karakteristiklerini belirlemek için betimleyici istatistiklerden yararlanılmıştır. Ayrıca eşli gruplar t-testi ve tek yönlü ANOVA testlerinden de cinsiyet, okul türü, biyoloji başarısı gibi değişkenlerin ölçeklerle olan farklılıklarını saptamak amacıyla yararlanılmıştır. Ayrıca Pearson Korelasyon analizi ise biyoloji öğrenme anlayışları ve yaklaşımları arasındaki korelasyonun yönü ve derecesi ile ilgili bilgi vermiştir. Sonuç olarak kız öğrencilerin daha çok uygulama ve anlama ve yeni bir bakış açısı kazanma gibi yüksek düzeyde biyoloji öğrenme anlayışlarına ve daha derinlemesine öğrenme yaklaşımlarına sahip oldukları görülürken, erkek öğrencilerin ise biyoloji öğrenme anlayışlarının daha çok sınavlara hazırlanma düzeyinde olduğu ve biyoloji öğrenmeye yüzeysel yaklaşımlarla yaklaştıkları görülmüştür. Ayrıca öğrencilerin biyoloji başarısı arttıkça daha yüksek düzeyde biyoloji öğrenme anlayışlarına sahip oldukları ve biyoloji öğrenmeye daha derinlemesine yaklaşımlarla yaklaştıkları görülmüştür. Yapılandırılmış görüşmelerden elde edilen bulguların ise nicel verileri destekler nitelikte olduğu görülürken, bazı öğrencilerin biyoloji öğrenmeyi okulda öğrenilen biyoloji ve günlük hayatta kendi ilgilerini çeken biyoloji olmak üzere iki kategoriye ayırdıkları sonucu elde edilmiştir.

The main purpose of this study was to investigate 10th grade secondary school students' conceptions of and approaches to learning biology in terms of gender, school type and biology achievement. Also, the relationship between conceptions of learning biology and approaches to learning biology was explored and finally the qualitative data obtained was compared with the results of structured interviews. This study was carried out in 2011-2012 Spring Semester. Seven Hundred and three students from six public schools in Merkez, Balıkesir participated in this study. Conceptions of Learning Biology Scale, Approaches to Learning Biology Scale, Biology Achievement Test and Conceptions of and Approaches to Learning Biology Interview Form were administered in order to achieve the purposes of the study. Descriptive statistics were used in order to explore the general characteristics of the sample. Paired samples t-test and One- Way ANOVA test were used in order to evaluate the mean difference between the scales and the independent variables of the study. Pearson Correlation Analyses were conducted to see the relationships among the conceptions of and approaches to learning biology. Also, content analyze techniques are utilized to resolve the results of the interview transcripts. In conclusion, it was established that female students have higher level conceptions of learning biology such as application and understanding and seeing in a new way than males. Also female students had deep approaches to learning biology. On the other hand, it was determined that male students mainly have testing conceptions of learning biology and they prefer surface approaches to learning biology. Besides, the results of structured interviews seemed to support the qualitative data obtained where some students categorized learning biology under two categories as learning biology at school and biology which draws their attention in real life.