Türk kadın şairlerde kadın ve çocuk teması (1886 - 1960)

Abstract

Bu araştırma belli bir dönemdeki kadın şairlerin şiirlerini kapsayan tematik bir çalışmadır. Ele alınan dönem (1886-1960) Tanzimat'tan Cumhuriyet'e uzanan yılları kapsamaktadır.Literatür taramasına dayanarak dönem içinde tespit edebildiğimiz Türk kadın şairler, Nigâr Binti Osman, Makbule Lemân, İhsan Raif Hanım, Yaşar Nezihe Bükülmez, Leylâ Saz, Şükûfe Nihal Başar, Halide Nusret Zorlutuna, Gülten Akın, İffet Halim Oruz, Fazıla Atabek, Cahide Vecihi Divitçi, Cavidan Tümerkan ve Mualla Anıl'dır. Adı geçen şairlerin bu dönemdeki şiir kitabı sayısı otuzdur. Bunlardan on bir tanesi eski harflerle yazılmıştır.Araştırmanın temel amacı, Türk kadın şairlerin (1886 - 1960) şiirlerini kadın ve çocuk teması dâhilinde incelenmek ve bu şiirlerin kadın duyarlığı açısından sahip oldukları özellikleri belirlemektir. Bu amaçla kadın ve çocuğun kadın şairlerin şiirlerinde nasıl yer aldığı tematik bir sınıflandırmaya tabi tutularak alt başlıklar halinde incelenmiştir.Araştırmada öncelikle kadın ve şiir olgusuna değinilerek geçmişten günümüze kadının Türk edebiyatındaki yeri sorgulanmıştır. Ardından kadının şiir söyleme ve hikâye anlatma biçimlerine değinilmiştir. Türk edebiyatındaki kadın şairlerin genel konumu incelenmiştir. Bu bağlamda 1886-1960 yılları arasındaki Türk kadın şairlerimizin hayatı ve eserleri hakkında kısa bilgiler verilmiştir. İncelenen şiirlerde kadın şairlerin kadın ve çocuk temasına sosyal ve bireysel boyutta çeşitli şekillerde yer verdikleri tespit edilmiştir. Araştırmada elde edilen bu veriler betimsel analiz tekniği kullanılarak çözümlenmiştir.Buna göre, Divan edebiyatında eril dilin egemenliğini sürdüren kadın şairlerin, sonraki dönemlerde kadın sorunlarını ele alan bireysel şiirler kaleme aldığı görülmüştür. Kadın şairlerin şiirlerinde en çok yer tutan kadın figürü annedir. Bu süreçte annenin ayrılmaz bir parçası olarak "çocuk" da şiirlerin merkezinde yer almıştır.

This research is a thematic study that includes the poems of women poets in a certain period. The period of the study contains the years extending from Tanzimat Reform Era (1886) to Republic Period (1960). After making a literature review, the women poets are identified who are Nigâr Binti Osman, Makbule Lemân, İhsan Raif Hanım, Yaşar Nezihe Bükülmez, Leylâ Saz, Şükûfe Nihal Başar, Halide Nusret Zorlutuna, Gülten Akın, İffet Halim Oruz, Fazıla Atabek, Cahide Vecihi Divitçi, Cavidan Tümerkan and Mualla Anıl. The women poets who are mentioned above have totally thirty poetry books in this period. Eleven of the thirty books are written in the form of Arabic letters. There are two aims of this research. First purpose is to analyze the themes that includes women and children of Turkish women poets. Second purpose is to specify the attributes of Turkish women poets from the point of the woman sensibility. With this aim, it is studied how children and women are involved in the poems of women poets by putting them through thematic categories. In this study, first of all it is questioned the place of the women in Turkish Literature by taking the cases of the women and the poems into consideration from past to present. Then, the forms of the story-telling and read a poem of women are mentioned. And, the general position of the women in Turkish Literature is examined. In this sense, brief information about the life and the works of Turkish women poets between the years 1886-1960 is given. After the review of the poems, it is ascertained that women poets use the social and individual perspectives and various forms of the topics that are women and children in their poems. The results of the research are analyzed by using the technical descriptive analysis. According to the result of the conclusion, it is found that woman poets use dominantly the masculine tongue in this period. Also, they wrote personal poems about the problems of the women. The commonly used figure of the poems that women poets use is mother. In this period, the child is involved in the center of the poems because the child seems like an integral part of the mother.