Turizm sektöründe bahşişlerin iktisadi açıdan sektörel değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmada genellikle hizmet sektöründe gözlemlenen bir olgu olan bahşiş uygulamasının iktisadi etkilerinin bulunup bulunmadığı ve eğer varsa, bunların neler olduğu ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu yapılırken, doğrudan doğruya bahşişlerle ilgili olan literatürden yararlanılmasının yanısıra, doğrudan bahşiş olgusuyla ilişkili olmayan, ücret ve istihdam düzeyi gibi konularla ilgili olan kaynaklardan da yararlanılmıştır. Çünkü bütün bunların anlamlı bir sentezinin daha sağlıklı sonuçlara ulaşılmasını sağlayacağı düşünülmüş ve bütün bu bilgiler sentez edilmeye çalışılmıştır. Ayrıca, genel iktisat teorisinde yer alan, genel kabul görmüş grafiksel araçlar, bahşişle ilgili bilinenler ışığında yeniden yorumlanmaya çalışılarak, çalışmanın iddiaları teknik açıdan da desteklenmeye çalışılmıştır. Görülmüştür ki, bahşişin bazı iktisadi etkileri bulunmaktadır ve bu husus bahşişin niçin var olduğu meselesinden bağımsız değildir. Bahşişin başlıca varlık sebebi hizmet sektörünün bazı özellikleridir. Bunun yanı sıra geleneksel ücret sistemlerinin hizmet sektöründe yetersiz kalması, bu boşluğun bahşiş tarafından doldurulmasına sebep olmaktadır. Ayrıca. bulgular göstermiştir ki, bahşişin iktisadi etkileri işletmeler düzeyinde ve sektör düzeyinde genellikle aynıdır. Bahşiş, ücretlerin azaltılmasına sebep olabilmektedir. Gerçi bu azalış, çalışanların bahşişten elde ettiği menfaatlerin tamamını ortadan kaldıracak düzeyde olmamaktadır. Bunun yanısıra, bahşişin varlığı istihdamı da azaltmaktadır. Ayrıca, konuya işletme açısından değil, sektör açısından bakıldığında bahşişin ücretleri ve istihdamı azaltıcı etkisinin çok daha çarpıcı olduğu gözlenmektedir.

The purpose of this study is to reveal whether tipping which is a phenomenon commonly observed in the service sector, is of some economic effects or not, and if some effects are exist, to reveal what they are. In doing so, as well as the literature about tipping were utilized, resources concerning issues such as "wages" and "employment" that are unrelated to the tipping directly were utilized too. Because it was thought that a significant synthesis of all these would allow us to reach more accurate outcomes and thus all this data was attempted to synthesize. Moreover, graphical tools generally accepted in the general economics was re-interpreted in the light of facts about tipping and thus the claims of the study was also supported technically. It was seen that tipping is of certain economic effects and this fact is not independent of the issue of why there is the tipping phenomenon. The main reason for the presence of tipping is some features of the service sector. In addition, traditional wage systems are inefficient for the service sector. Thus, this gap is to be filled by tipping. Also, findings showed that the economic effects of tipping are generally same for the firm level and sectoral level. The tipping causes to a decrease in the wage rates. Although, this decrease is not at the level of eliminating all the benefits gained by tipping for employees. Moreover, tipping reduces the employment too. Besides, if the subject is considered under sectoral viewpoint instead of firm viewpoint, wage-decreasing and employment-reducing effect of tipping is observed to be even more dramatic.