Matematik öğretmenlerinin öz-yeterliklerini etkileyen faktörlerin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmada TALIS 2008 projesinde elde edilen veriler kullanılarak Türkiye'deki matematik öğretmenlerinin bulundukları ortama ve eğitim-öğretim de kullandıkları öğretim uygulamalarına yönelik görüşleri ile öz-yeterlik inançları arasındaki ilişkiyi incelemek amaçlanmıştır. Araştırmada matematik öğretmenlerinin öz-yeterliklerini etkileyen faktörler literatür taraması sonucu; sınıf disiplini, öğretmenlerin okul ortamındaki memnuniyetleri, öğretmenler arası işbirliği ve mesleki destekleri ile öğrenci merkezli, yapılandırmacı ve uygulamalı öğretime ilişkin görüşleri olarak ele alınmıştır. Araştırmada, araştırma yöntemlerinden tarama araştırması deseni benimsenerek TALIS öğretmen anketini yanıtlayan Türkiye'deki 362 matematik öğretmeninin verileri kullanılmıştır. TALIS öğretmen anket verilerindeki değişkenler için SPSS 17 ile açımlayıcı faktör analizi yapıldıktan sonra LISREL 8.54 ile doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Çıkan sonuçlara göre belirlenen örtük değişkenlerle yapısal eşitlik modeli kurulmuştur. Araştırmanın bulgularına göre öğretmenlerin öğrenci merkezli öğretime, yapılandırmacı inanca, sınıf ortamına ilişkin görüşleri ve okul ortamındaki memnuniyeti, öğretmenlerin öz-yeterlik algılarını pozitif yönde anlamlı olarak etkilemektedir. Öğretmenlerin uygulamalı öğretime ilişkin görüşleri, öğretmenler arası mesleki destek ve işbirliği faaliyetleri ile öğretmenlerin öz-yeterlik inançları arasında anlamlı düzeyde bir etki olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Son olarak da, çalışmadan elde edilen veriler sonuç bölümünde özetlenmiş olup, bu sonuçlardan hareketle, araştırmacı ve uygulayıcılara önerilerde bulunulmuştur.

In this research, using data obtained from TALIS 2008 project, the relationship between self-efficacy beliefs of mathematics teachers in Turkey and their environment and their teaching practices in education with their opinions were investigated. In the literature review, classroom discipline, teacher satisfaction in the school environment, teachers and professional support cooperation with the student-centered, constructivist teaching beliefs and practice were determined as the factors affecting self efficacy of teachers. In the study, survey research design is adopted and the data of 362 Turkish mathematics teachers who responded to the survey in TALIS were used in the analysis. After exploratory factor analysis was carried out for teacher data in TALIS with SPSS 17, confirmatory factor analysis was conducted with LISREL 8.54. According to the results of confirmatory analysis, structural equation model with latent variables was established. According to the findings of the study, perceptions of teachers' self -efficacy were significantly influenced by teachers' opinions about student-centered teaching, constructivist beliefs, opinions regarding classroom and in the school environment satisfaction. Teachers' views on practical teaching, professional support and cooperation activities between teachers and teachers' self-efficacy beliefs had significant effect. Finally, the data obtained from the study were summarized in the results section. In view of these results, recommendations were made for researchers and practitioners.