Enerji tüketimi ve ekonomik büyüme ilişkisi: Var analizi

Abstract

Enerji ekonomiler için önemli bir girdidir. Bu bağlamda birçok ülke, enerjinin ekonomilerini nasıl etkilediğini incelemek için çalışmalar yapmıştır. Bu çalışmada Türkiye’ de enerji tüketiminin ekonomiye etkisini incelemek adına yapılmıştır. 1970-2014 yıllık verileri kullanılarak enerji tüketimi (net elektrik tüketimi ve petrol tüketimi) ile ekonomik büyüme (GSYİH) arasındaki ilişki çalışmanın amacı doğrultusunda VAR analizi yapılarak etki-tepki fonksiyonları, varyans ayrıştırması ve Granger nedensellik testi ile incelenmiştir. Yapılan Granger nedensellik analiz sonuçları ise Türkiye’ de petrol tüketiminden net elektrik tüketimine ve net elektrik tüketiminden GSYİH’ ye doğru tek yönlü nedensellik ilişkisi olduğunu göstermiştir. Elektrik üretiminin çoğunun birincil enerji kaynaklarından sağlandığı ülkemizde bu grupta en önemli paya sahip olan petrol tüketimindeki artışın doğal sonucu olarak net elektrik tüketimi de artmaktadır. Artan net elektrik tüketimi de ülkelerin ekonomik büyüme göstergesi olan GSYİH’ deki artışın sebebi olmuştur. Buda enerji tüketiminin ekonomik büyümeyi pozitif yönlü etkilediğini göstermektedir. Çalışmada ele alınan dönemde, Türkiye için yapılan analizlerin bir kısmında literatür ile benzer sonuçlara ulaşılmıştır.

Energy is a significant input for economies. That is why there are many researches conducted by many countries for the sake of learning how energy influences national economies. This study also aims to understand that how energy consumption affects economic activity in Turkey. In this study, 1970-2014 annual data is covered. Data for that interval was utilized to analyze the correlation between energy consumption (net electricity and oil consumption) and economic growth (GDP) via VAR analysis. By VAR analysis; impulse-response, variance decomposition, and Granger causality test were used to analyzed the data. The Granger causality results demonstrate unidirectional causality between oil consumption to net electricity consumption and net electricity consumption to GDP. In Turkey, energy is mainly produced with primary sources of energy. Thus, considering the fact that oil is among these sources, once oil consumption is on rise, net electricity consumption rises as well. Increasing electricity consumption in a country is a reason for increase in GDP which is an indicator for economic growth. In other words, energy consumption affects economic growth positively. The analysis of the period covered in this study is parallel to the researches which were conducted before.