Ortaöğretim öğrencileri ile üniversite öğrencilerinin hal değişimi, çözeltiler ve çözünürlük konuları ile ilgili grafik çizme okuma ve yorumlama becerilerinin karşılaştırılması

Abstract

Bu çalışmada, hal değişimi, çözeltiler ve çözünürlük konuları ile ilgili ortaöğretim ve üniversite öğrencilerinin grafik çizme, okuma ve yorumlama becerilerinin karşılaştırılması ve bu becerilerle ilgili karşılaşılan sorunlar varsa bu sorunların belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada ayrıca kimya ders kitaplarının grafikler açısından incelenmesi ve kimya öğretmenlerinin grafik çizme, okuma ve yorumlama süreci ile derslerde grafiklerin kullanımı hakkındaki düşüncelerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, 20 çoktan seçmeli maddeden oluşan Grafik Okuma ve Yorumlama Beceri Testi (GOYBT) ve 5 açık uçlu maddeden oluşan Grafik Çizme Beceri Testi (GÇBT) geliştirilmiştir. GOYBT, GÇBT ve alanyazından alınan Mantıksal Düşünme Yetenek Testi (MDYT), 2012-2013 bahar döneminde Balıkesir il merkezindeki farklı liselerden 10., 11. ve 12. sınıfların oluşturduğu toplam 360 öğrenciye ve Balıkesir Üniversitesinde kimya öğretmenliği ve fen bilgisi öğretmenliği programında öğrenim gören bütün sınıf düzeylerinden toplam 248 öğrenciye uygulanmıştır. GOYBT, GÇBT ve MDYT uygulamalarından elde edilen verilerin analizinde SPSS 15.0 programı kullanılmıştır. GÇBT' den elde edilen grafik çizimlerinin analizi geliştirilen rubrikle, kimya ders kitaplarından grafikler ile ilgili toplanan nicel ve nitel verilerin analizi geliştirilen rubriklerle yapılmıştır. Kimya öğretmenleriyle gerçekleştirilen ikili görüşmelerin analizi için içerik analizi kullanılmıştır. Üniversite öğrencilerinin grafik çizmede ortaöğretim öğrencilerinden daha başarılı oldukları, grafik okuma ve yorumlamada ise anlamlı bir farklılığın olmadığı, öğrencilerin eksen seçiminde, etiketlemede, ölçeklendirmede, veri girişinde, nokta oluşturmada ve noktaları birleştirmede sorunlar yaşadıkları belirlenmiştir. Ders kitaplarında sunulan grafiklerin nicelik olarak yetersiz, niteliksel açıdan geliştirilmeye muhtaç yönlerinin olduğu belirlenmiştir. Öğretmenlerin derslerinde grafikleri kullandıkları, grafik çizmeye göre grafik okuma ve yorumlamaya daha çok önem verdikleri tespit edilmiştir. Ulaşılan sonuçlar doğrultusunda grafiklerle ilgili becerilerin kazandırılmasına yönelik önerilerde bulunulmuştur.

This study aims to compare the drawing, reading and interpretation of graph abilities of secondary school students and university students in change of state, solutions and solubility subjects, and to determine any problem about these abilities. It also aims to evaluate chemistry textbooks with regard to graphs, and to find out teachers' views about the process of drawing, reading and interpretation of graph and about the use of graphs in the lessons. For these purposes, Reading and Interpretation of Graph Ability Test (RIGAT) that consist of twenty multiple-choice items and Drawing of Graph Ability Test (DGAT) that consists of five open-ended items have been developed. In Spring Term of the 2012-2013 Academic Year, RIGAT, DGAT, and Logical Reasoning Ability Test (LRAT) obtained from the literature were administered to 360 students from the 10th, the 11th, and the 12th grades of various secondary schools in Balıkesir city, and to 248 trainee teachers from all grades who studied in Chemistry Education and Science Education programs in Balıkesir University. Data analyses of RIGAT, DGAT, and LRAT were performed using SPSS 15.0 programme. The analysis of graphic drawings in DGAT and the analyses of the quantitative and qualitative data about the graphs in chemistry textbooks were performed using rubrics. Content analysis was performed for the analysis of interviews with Chemistry teachers. The results show that university students were more successful than secondary school students with regard to drawing of graph; there were no significant difference between university students and secondary students in reading and interpretation of graphs; and the students had troubles with selecting, labelling, scaling of axes, placing of data on a graph, plotting and integration of points. It is also found that the graphs in the textbooks were qualitatively inadequate, and quantitatively needed improvement. In addition, ıt is revealed that teachers used graphs in their lessons, and they much more valued graph reading and interpretation than graph drawing. In the light of the findings, suggestions were made on how to develop abilities on graphics.