Sıcak kavramsal değişim için öğretim: 11. sınıf modern fizik örneği

Abstract

Kavramsal Değişim Teorisi, 1990'lı yıllarda yalnızca bilişsel unsurları dikkate alıp, duyuşsal unsurları dikkate almayan yapısı ile eleştiri almaya başlamış ve soğuk kavramsal değişim olarak adlandırılmıştır. Daha sonra araştırmacılar sıcaklığı yükselten unsurlar olarak tanımladıkları duyuşsal unsurları kavramsal değişim modellerine eklemeye başlamıştır. Zamanla kavramsal değişimde ılık ve sıcak eğilim önerilmiştir. Kavramsal değişim modellerine biliş düzeyinde yapılan son katkı ise üst biliştir. Alan yazında kavramsal değişime yönelik önerilen modellerin birikimli olarak geliştirildiği ancak bu modellere dayalı bir öğretim modelinin önerilmediği görülmektedir. Kavramsal değişim için tasarlanan öğretim modellerinin neredeyse tümünün soğuk kavramsal değişime dayandığı görülmektedir. Bu araştırmada sıcak kavramsal değişim için üst bilişsel ve motivasyonel stratejiler ile desteklenmiş bilişsel çatışmaya dayalı öğretim modeli önerilmiş ve etkililiği karma desenin kullanıldığı araştırma ile test edilmiştir. Araştırmanın örneklemini 2012/2013 Eğitim Öğretim Yılında Manisa İlinin bir ilçesinde bulunan bir Anadolu Öğretmen Lisesinin, onbirinci sınıfında öğrenim gören toplam 40 öğrenci oluşturmuştur. Araştırmanın verileri Modern Fizik Kavram Testi, Fizik Dersi Motivasyon Ölçeği, Fizik Dersine Yönelik Tutum Ölçeği ve yarı yapılandırılmış görüşmeler ile toplanmıştır. Araştırma sonunda Modern Fizik Kavram Testi ve yarı yapılandırılmış görüşmelerden elde edilen veriler önerilen sıcak kavramsal değişim için öğretim modelinin öğrencilerin modern fizik kavramlarına yönelik kavramsal değişimlerinde onlara yardımcı olma noktasında başarılı olduğunu göstermiştir. Bunun yanında araştırmada önerilen modele dayalı tasarlanan öğretimin öğrencilerin fizik dersine yönelik motivasyon ve tutumlarına olumlu katkı yaptığı görülmüştür.

Conceptual Change Theory began to get criticised in 1990's with its structure in which only the cognitive elements were considered, affective elements were not taken into account and it is called as cold conceptual change. Then, the researchers began to add the affective elements which were described as temperature – raising elements, to the conceptual change models. Over time, warm and hot trends have been proposed in conceptual change. The latest contribution made at the level of cognition to the conceptual change models is metacognition. In literature, it has been recognized that the models recommended for conceptual change have been developed cumulatively, but those models have not been proposed to be applied during teaching. It has been observed that almost all of the teaching models which is designed for conceptual change, were based on cold conceptual change. In this study, a teaching model, which is supported by metacognitional and motivational strategies and is based on cognitive conflict was recomended for a hot conceptual change and its effect was tested with a research in which mixed methods design was used. The sample of the study consisted of 40 students who were grade 11 at an Anatolian Teacher High School of a district of Manisa in 2012/2013 academic year. The data were collected with Modern Physics Concept Test, Physics Lesson Motivation Scale, Attitude Scale for Physics Lesson and semi – structured interviews. The data, which were collected from Modern Physics Concept Test and semi – structured interviews, showed that proposed teaching model for a hot conceptual change that were recommended in this study was successful helping students for changing their concepts about Modern Physics topics. Moreover, it was proved in this research that teaching design, which is based on the recommended model in this study, made a positive contribution to the learners' motivation and attitudes towards physics.