Hisse senedine dayalı yatırım kuruluşu varantlarının fiyatlaması: BİST'te bir uygulama

Abstract

Türkiye'de finansal piyasalarda yatırımcıların yatırım yapabilecekleri finansal ürün çeşitliliği son yıllarda hızla artmaktadır. Yatırım kuruluşu varantları da 2010 yılında finansal ürün çeşitliliğinin artırılması amacıyla ihraç edilen ürünlerden birisidir. Yatırım kuruluşu varantlarının dünya borsalarındaki işlemleri çok daha eskiye dayanırken Türkiye için çok yenidir. Bu nedenle ulusal literatürde varantların fiyatlaması giderek önem kazanmaktadır. Bu tezde 2015 yılında ihraç edilmiş ve aynı yıl vadesi dolmuş Ereğli Demir Çelik A.Ş. hisse senetlerine dayalı 23 adet yatırım kuruluşu varantının piyasada doğru fiyatlanıp fiyatlanmadığı araştırılmıştır. Varantları fiyatlamak için literatürde yer alan Black-Scholes, Black-Scholes-Merton ve Gram-Charlier modellerinden yararlanılmıştır. Bu üç modelin değişkenleri Numbers ve SPSS programları kullanılarak elde edilmiş ve fiyat hesaplamaları Numbers programında yapılmıştır. Çalışmanın sonucunda Ereğli Demir Çelik A.Ş. hisselerine dayalı varantların piyasa fiyatlarının, modeller yardımıyla hesaplanan teorik fiyatlara göre oldukça yüksek olduğu tespit edilmiş ve Black-Scholes fiyatlama modelinin varantları diğer iki modele göre daha doğru fiyatladığı sonucuna varılmıştır. Modeller varantların kârda olduğu günlerde varantları %40, zararda olduğu günlerde ise %50 civarında düşük fiyatlamaktadır. Bu sonuçlar doğrultusunda Türkiye'de varant piyasasının etkin olmadığı ya da bu modellerin Türkiye'deki varantları fiyatlamak için uygun olmadığı yorumu yapılabilmektedir.

The variety of financial products is increasing in financial markets of Turkey. Covered warrants are one of the financial products that issued to increase financial variety. History of covered warrants in world exchanges retrojects while covered warrants are so new in Turkey. Because of that, warrant pricing is becoming more significant in local literature. This study analyzes whether market prices of 23 covered warrants based on Ereğli Demir Çelik Inc. stocks, issued and expired in 2015 are accurate. Black-Scholes, Black-Scholes-Merton and Gram-Charlier pricing models are used to price covered warrants. Numbers and SPSS programs are used to get the variables of these models and calculate prices of covered warrants. Empirical results show that observed market prices are irrationally higher than model prices. Black-Scholes model prices are more accurate than other two models. While model prices in the money days of warrants are about 40% lower than market prices, model prices for out of the money days of warrants are about 50% lower than market prices. In this regard, the results of that warrant market in Turkey is not efficient or these models are not suitable to price covered warrants in Turkey can be inferred.