Balkanlar'dan Burhaniye'ye yapılan göçlerin sosyo-ekonomik ve kültürel etkileri

Abstract

Balkanlar’dan Burhaniye’ye yapılan göçlerin sosyo-ekonomik ve kültürel etkilerini tespit etmeye çalıştığımız bu çalışmada; Burhaniye’nin coğrafi, tarihi ve idari yapısı ortaya konularak, muhacirlerin Burhaniye’ye yerleştirilmesinin sebepleri incelenmiştir. Balkanlar’dan Burhaniye’ye yapılan göçler açıklanarak göçlerin günümüz nüfusuna ve idari teşkilatlanmasına etkisi ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Bununla birlikte muhacirlere yapılan yardımlar ve tanınan muafiyetler ile muhacirlerin karşılaştıkları sorunlar açıklanmıştır. Burhaniye’nin tarihî süreçte sosyal, demografik, ekonomik ve kültürel yapısı ortaya çıkarıldıktan sonra Balkanlar’dan Burhaniye’ye yapılan göçlerin sosyal, demografik, ekonomik ve kültürel olarak etkileri ayrı bir bölüm teşkil edilerek incelenmiştir. Osmanlı Devleti’nin son yıllarını ve Cumhuriyet Dönemi’ni konu alan bu çalışma hazırlanırken, Başbakanlık Osmanlı Arşivi ve Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi’nin muhtelif fonlarında yer alan belgelerden faydalanılmıştır. Ayrıca çalışmamız sırasında çok sayıda kitap ve makaleden istifade edilirken; muhacir ve mübadil yakınları ile yapılan mülakatlarla da konu desteklenmiştir. Balkanlar’dan - Bosna-Hersek, Arnavutluk, Makedonya, Bulgaristan, Yunanistan vs. bölgelerden - gelen muhacirler, Burhaniye merkezde ve köylerde devlete ait mirî topraklara ve vakıflara ait arazilere yerleştirilerek üretici duruma getirilmeye çalışılmıştır. Gerek yolculuk ve gerekse iskân sırasında her türlü yardım yapılan muhacirlere askeri ve mali anlamda bir takım muafiyetler de tanınmıştır.Buna rağmen muhacirler sağlık, eğitim ve mali olarak bir takım sorunlarla karşı karşıya kalmaktan kurtulamamışlardır. Balkanlar’dan Burhaniye’ye yapılan göçler, sosyal, demografik, ekonomik ve kültürel olarak Burhaniye’de büyük bir değişim meydana getirmiştir. Göçler sonucunda yerli halk ile muhacirler kaynaşmış ve homojen bir yapı oluşmuştur. Göçler, Burhaniye’de nüfusu artırırken; muhacirlerin boş toprakları işletmesi ve ekonomik hayata katılmasıyla da ekonomi gelişmiştir. Yine muhacirlerin beraberlerinde getirdikleri kültür unsurları da Burhaniye’de eğitim ve kültür hayatının zenginleşmesine katkı sağlamıştır.

In this study that we try to determine the socio-economic and cultural influences of migrations from the Balkans to Burhaniye, the reasons for the placement of the refugees in Burhaniye have been investigated by examining the geographical, historical and administrative structure of Burhaniye. Explainig the migrations from the Balkans to Burhaniye, the effect of immigration on the present population and administrative organization has been tried to be revealed. Besides, given help, recognized exemptions and encountered difficulties for the immigrants have been revealed. After revealing the structure of Burhaniye as culturally, economically, demographic and socially in this historical period, the migrations from the Balkans to Burhaniye has been studied as a seperate section. While this work on the last years of the Ottoman Empire and the Republican Period was being prepared, the documents included in the various funds of the Prime Ministry Ottoman Archives and the Prime Ministry Republic Archives were used. In addition, while many books and articles were used during our studies; the issue was also supported by interviews with refugees and relatives. The emigrants from the Balkans - Bosnia and Herzegovina, Albania, Macedonia, Bulgaria, Greece etc - were tried to be put into a producer situation by being placed in state and foundations lands in the center of the Burhaniye and in the villages. A number of military and financial exemptions have been granted to the immigrants who have been provided all kinds of assistance during both the journey and the settlement. However, immigrants have not survived health, education and financial problems. Migrations from the Balkans to Burhaniye have brought about a great change in Burhaniye social demographic, economically and culturally. As a result of the immigrations, local people and immigrants coalesced and a homogeneous structure was formed. Migrations, while increasing the population in Burhaniye; the economics have improved with the fact that the refugees cultivate empty lands and join economic life. The cultural elements brought by the refugees together also contributed to the enrichment of education and cultural life in Burhaniye.