İnsanda sindirim sistemi konusunda ilköğretim 7.sınıf öğrencilerinin kavram yanılgılarının kökenlerinin belirlenmesine yönelik boylamsal bir çalışma

Abstract

Günümüzde, kavram yanılgılarının belirlenmesi ve bu kavram yanılgılarının düzeltilmesi için yeni uygulamalar yapılması üzerine pek çok araştırma yapılmaktadır. Kavram yanılgılarının kökenlerinin belirlenmesi de oldukça önemlidir. Kavram yanılgılarının kökenlerini tanımlamak için öğrenme engelleri olarak tanımlanan yapılardan söz edilmektedir. Bu araştırmanın da temel kavramları olarak ele alınan öğrenme engelleri ilk defa Guy Broseau(1983) tarafından tanımlanmıştır.Broseau, a)ontogenetik kökenli, b)didaktik kökenli ve c) epistemolojik kökenli olmak üzere üç çeşit öğrenme engelinden bahsetmektedir. Bu araştırmanın temel amacı yedinci sınıf öğrencilerinin sahip oldukları kavram yanılgılarının kökenlerini belirlemektir. Bu amaçla ilköğretim 5 ve 7. sınıf Fen ve Teknoloji dersinin bir ünitesi olan "İnsanda Sindirim Sistemi" konusunda öğrencilerin sahip oldukları kavram yanılgılarının kökenleri belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırma metodolojisini, - İnsanda sindirim sistemi konusunda hazırlanan anketin öğrencilere öntest ve sontest olarak uygulanarak ve yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılarak öğrencilerin sahip oldukları kavram yanılgılarının belirlenmesi, - Epistemolojik engellerin belirlenmesi amacıyla sindirim sistemi konusunun tarihsel gelişim sürecinin araştırılması ve kültürel kökenlerinin belirlenmesi için öntest bulgularının kullanılması - Kavram yanılgılarının didaktik kökenleri öğrenme ortamıyla ilişkilidir. Bu amaçla transpozisyon didaktik teorisinden yararlanılarak didaktik kökenli öğrenme engellerinin öğretim programları, ders kitapları ve ders kayıtları kullanılarak belirlenmesi oluşturmaktadır. Araştırma üç yıl süren boylamsal bir çalışma olarak 17 öğrenci, 2 sınıf öğretmeni ve 4 fen ve teknoloji öğretmeni izlenerek yapılmıştır. Veri toplama aracı olarak her bir öğrenciye dört kez uygulanan 6 açık uçlu soru içeren öğrenci anketi, yarı yapılandırılmış görüşme formu ve öğretmen ders kayıtları kullanılmıştır. Verilerin betimsel analizi sonucunda insanda sindirim sistemi konusunda belirlenen kavram yanılgılarının didaktik, epistemolojik ve kültürel kökenleri ile ilgili önemli saptamalar yapılmıştır.

Recently, there have been many researches aiming to identify misconceptions and to make applications in order to correct those misconceptions. However it is important to find out what are the reasons behind of these misconceptions. There are different origins of those identified misconceptions. These are learning obstacles. Moreover, the obstacles to learning that should be taken into account, as firstly described by Guy Brousseau (1983), are of primal interest for this research. Brousseau makes a distinction among three types of obstacles: (a)obstacles of ontogenetic nature; (b) obstacles of didactical nature; (c) obstacles of epistemological nature. The main aim of this research is to obtain the learning obstacles that seventh class students have. For this purpose, it will be tried to determine the origins of misconceptions about the subject of "Human Digestive System" which is a unit of Science and Technology lesson at grade 5 and 7. For doing this research, the methodology includes, a) Find out the misconceptions of the students by using a survey about human digestive system as a pretest and post test on the fifth and the seventh class and by making a semi-structured interviews with the students. b) An epistemological analysis of Human Digestive System will be done to find out the epistemological obstacles. And cultural origins of misconceptions about Human Digestive System will be determined by using pretests.c) Didactical origins of misconceptions that are related to how the learning environment will be determined. Taking the transposition didactic theory as a basis, it is thought that there are two main sources of misconceptions of didactical origins. Curriculum, textbooks and classroom audio records were used to find out the didactical obstacles. This research has been designed as a three year longitudinal study with 17 students, 2 class teacher and 4 science and technology teacher. and the research involve the followings: (a) fifth and seventh class students pre and post tests(6 open-ended questions, (b) teachers audio records, (c) Science and Technology Curriculum and Textbooks for fifth and seventh classes, (d) epistemological processes of knowledge. Data will analysed by qualitative methods. As data which this research will provide will enlighten the origins of misconceptions, preventive measures can be taken before the students have misconceptions and these origins of misconceptions can be used by teachers to teach their subject by designing new teaching methods. Moreover, the methodology of this study can be used by other disciplines.