Türkiye'de 1923-1950 dönemi ulus devlet yapılanması ve gençlik politikaları

Abstract

Bu tezde, Türkiye'de 1923-1950 yılları arasında ulus devlet yapılanması bağlamında gençlerin politik inşasında rol oynayan etkenleri ortaya koymak amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, dönemin ders kitaplarının yanı sıra gençler için yazılmış süreli yayınlar, kitaplar, gençlerin eğitiminde rol alan öğretmen ve ebeveynler için yazılmış pek çok eser araştırmamıza dahil edilmiştir. Araştırmamızda, nitel araştırma yöntemlerinden biri olan doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Ulus devlet oluşum süreçlerinde öncelikle Avrupa'da gençliğin nasıl bir politik özne olarak kurgulandığı üzerinde durulmuştur. Özellikle 19. yüzyıldan itibaren Avrupa'da ulus devlet idealleri doğrultusunda inşa edilen gençlik toplumsal bir kategori olarak siyasal arenada görünür hale gelmiştir. Militarist değerler ve vatanseverlik kavramları üzerinde inşa edilen gençlik ulus devletlerin yegane koruyucusu ve kollayıcısıdır. 19. yüzyılda Osmanlı'da da kurulan modern eğitim kurumlarında eğitim alan gençlerin devleti yıkımdan kurtarma misyonunu içselleştirdiği, buna çareler aradığı ve böylece politik bir özne olarak belirdiği görülmektedir. II. Meşrutiyet'in ilanıyla birlikte gençler, artan Türklük vurgusuyla kaybedilen toprakların intikamını alacak neferler olarak inşaya tabi tutulmuştur. Türkiye'de gençliğin politik inşası ulus devlet yapılanması süreçlerinden elbette doğrudan etkilenmiştir. Dolayısıyla Türkiye'de ulus devletin siyasal, sosyal, kültürel, ekonomik sınırlarının çizilmesi de bir zorunluluktur. Gençliğin politik bir özne olarak ulus devletin ihtiyaç duyduğu vatandaş özellikleri arasında farklı açılardan ilişki kurulmuştur. Dönemin gençliği; medeni yaşam tarzını benimsemiş, vatansever, Türklük kimliği etrafında şekillenen ve Osmanlı'yı dışlayan, rejime ve ilkelerine bağlı, sağlıklı, dayanışmacı, militarist değerlerle yoğrulmuş, gerektiğinde vatanı için canını vermekten çekinmeyecek bireyler olarak idealize edilmiştir.

In this thesis, it was aimed to reveal the factors that played a role in the context of nation-state structure in the political building of the youngsters in Turkey between the years of 1923-1950. In accordance with this purpose, many works written for teachers and parents involved in the education of young people have been included in our research besides the textbooks of the period such as periodicals written for young people and books. Document analysis method which is one of the qualitative research methods is used in our research. It has been emphasized how youth in Europe is structured as a political subject in nation-state formation processes. Especially from 19th century, the youth that is built in the direction of nation state ideals in Europe has become visible in the political arena as a social category. The youth built on the concepts of militaristic values and patriotism is the only guardian and watcher of nation states. It is seen that young people who are educated in the modern educational institutions established in the 19th century also in the Ottoman Empire internalize the state's destruction rescue mission and look for remedies and thus become a political subject. With the announcement of the 2nd Constitutionalist Period, young people have been subjected to construction as soldiers who will take revenge for the lands lost with the increasing emphasis on Turkishness. The political structure of the youth in Turkey is certainly influenced directly by the processes of nation-state building. Various aspects have been established between the citizen characteristics of youth as a political subject that the nation state needs. The youth of the period are idealized as individuals who embraced the civilized lifestyle, patriotic, shaped around the identity of Turkishness who are excluding the Ottoman Empire, who are loyal with the regime and principles, healthy, solidarist, grown with militarist values and would not hesitate to give life for the country when necessary.