Proje tabanlı öğrenme ile öğrenenlerin özdüzenleme ve üstbiliş becerilerinin desteklenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, Proje Tabanlı Öğrenme sürecinin öğrenenlerin üstbilşsel ve özdüzenleme becerilerine etkisini araştırmaktır. Araştırma Proje Tabanlı Öğrenme etkinlikleri ile işlenen “Ortaöğretim Seçmeli Proje Hazırlama Dersi” öğretim programı çerçevesinde 10. sınıf öğrencilerinden oluşan 204 öğrencilik bir çalışma grubu ile gerçekleştirilmiştir. Öğrencilerin gündelik yaşama dair problemler ile başa çıkma yolları ve bu problemlerin çözümünde kullandıkları üstbilişsel ve özdüzenleme becerilerine ait veriler 34 hafta boyunca 68 ders saati süren Seçmeli Proje Hazırlama Dersinin öğretim sürecinde ölçülerek karşılaştırılmıştır. Araştırmada nicel ve nitel yöntemlerin birbirlerini desteklediği karma yöntem çeşitlerinden olan gömülü desen tercih edilmiştir. Araştırmanın nicel boyutu tek bağımsız değişkenin Proje Tabanlı Öğrenme yaklaşımı olduğu öntest-sontest kontrol gruplu yarı deneysel bir modeldir. Araştırmada bir deney ve bir kontrol grubu vardır ve bu gruplar öğrencilerin Seçmeli Proje Hazırlama Dersini seçme durumuna göre belirlenmiştir. Dersi seçenler deney grubuna diğer dersleri seçenler kontrol grubuna dâhil olmuşlardır. Araştırmanın nitel boyutunda ise araştırmaya konu olan becerilerin öğretim sürecindeki gelişimini analiz etmek için araştırmacı tarafından geliştirilen senaryolar yoluyla, deney grubundaki katılımcılar ile gerçekleştirilen sesli düşünme seanslarında veriler toplanmıştır. Araştırmanın nicel verileri Schraw ve Dennison tarafından geliştirilen “Üstbilişsel Farkındalık Envanteri (ÜFE)” ve Pintrich, Smith, Garcia ve McKeachie’nin geliştirdikleri “Güdülenme ve Öğrenme Stratejileri Ölçeği (GÖSÖ) ile nitel verileri dersin dört ünitesi arasında üç farklı güncel probleme yönelik hazırlanan proje senaryoları üzerinden sesli düşünme seansları yoluyla toplanmıştır. Toplanan nicel veriler SPPS Statistics 17 programı ile nitel veriler ise betimsel olarak analiz edilmiştir. Araştırmada belirli aralıklar ile tekrarlanan ölçümler yapıldığı için tekrarlı ölçümler için çok faktörlü varyans analizi uygulanmıştır. Deneysel işlemin öğrencilerin becerilerine etkisini görebilmek öntest-sontest puanları arasındaki farklılaşmaların anlamlılığını sınamak üzere tekrarlı ölçümler için çok faktörlü varyans analizi (MANOVA for Repeated Measures) uygulanmıştır. Nitel bölümünde kayıt altına alınan ve temalar altında toplanan veriler betimsel olarak analiz edilmiştir. Nitel verilerin analizi yapılırken veriler temalara göre özetlenip yorumlanmış, doğrudan alıntılara yer verilmiş, neden sonuç ilişkileri belirlenmiş ve oluşturulan temaların ilişkilendirilmesi yapılmıştır. Araştırma sonucunda Proje Tabanlı Öğrenme yöntemine dayalı etkinlikler ile işlenen Seçmeli Proje Hazırlama dersinin öğrencilerin üstbiliş ve özdüzenleme becerilerinin gelişimine olumlu etkisi olduğu sonucuna varılmıştır.

The aim of this research is to investigate the effect of the Project Based Learning process on the learners' metacognitive and self-regulating skills. The research was carried out with a study group of 204 students consisting of 10th grade students in the context of the "Secondary Elective Project Preparation Course" curriculum implemented with Project Based Learning Activities. The ways in which the students cope with daily life problems and the metacognitive and self-regulation skills used to solve these problems were measured and compared during the instructional period of the Elective Project Preparation Course, which lasted 68 hours during 34 weeks. In the research, embedded pattern which is a type of mixed methods that quantitative and qualitative methods support each other is preferred. The quantitative dimension of the research is a pretest-posttest control group semi-experimental model whose only independent variable is Project-Based Learning approach. There was an experiment and a control group in the research and these groups were determined according to the students' selection of the Elective Project Preparation Course. Those who selected the course were included in the experimental group; those who selected the other courses were included in the control group. In the qualitative aspect of the research, data were gathered in the think aloud sessions conducted with the participants in the experimental group through the scenarios developed by the researcher to analyze the development of the skills in the teaching process. Quantitative data of the study were gathered from "Metacognitive Awareness Inventory (MAI)" developed by Schraw and Dennison and the "Motivated Strategies for Learning Questionnaire (MSLQ)" developed by Pintrich, Smith, Garcia and McKeachie. Qualitative data were gathered through think aloud sessions on project scenarios prepared for three different daily life problems among the four units of the course. Collected quantitative data were analyzed by SPPS software version 17 program and qualitative data were analyzed descriptively. In the study, multi-factor analysis of variance for repeated measurements was applied because repeated measurements were made at certain intervals. MANOVA for Repeated Measures has been applied to repeated measures to test the significance of differentiation between pretest and posttest scores to see how experimental process can affect students' skills. The data recorded in the qualitative section and collected under the themes were analyzed descriptively. When the qualitative data were analyzed, the data were summarized, the direct quotations were given, the causal relations were determined, interpreted according to the theme and the generated themes were correlated. As a result of the research, it has been concluded that the Elective Project Preparation Course which is carried out with the activities based on the Project Based Learning method has a positive effect on the development of the students' metacognition and self-regulation skills.