Doğal afetler ve yerel topluluk liderleri: Balıkesir örnek olay incelemesi

Abstract

Doğal afetler yüzyıllardan bu yana gerek dünyada, gerekse ülkemizde ve ilimizde yaşanmaktadır. Afetler, insan ve toplum güvenliğini riske sokan temel etkenlerdendir ve oluş zamanı belirli olmadığından dolayı daima hazır olmayı gerektiren unsurlardandır. Doğal afetlerin fiziksel etkilerinin yanı sıra özellikle de sosyal etkileri mevcuttur. Bunlar, toplumun sosyal işleyişinin ve sosyal ilişkilerin bozulması, güvenlik açığının artması gibi etkilerdir. Meydana gelen etkiler toplumun her kesimini etkilemekle birlikte, tüm kesimler aynı oranda etkilenmemektedir. Etkileri en aza indirgemek için iyi bir planlama ve toplumsal olarak farkındalık kazanılması gerekmektedir. Özellikle hem depremler hem de su taşkınları bakımından ciddi boyutta doğal afet riski taşıyan Balıkesir'de de, Türkiye'de olduğu gibi afetler sosyal boyutlarıyla araştırılmayı gerektirmektedir. Bu bağlamda araştırmamızda, ''Balıkesir'de yerel yönetimlerin ve yerel topluluk liderlerinin kendilerini çevreleyen muhtemel doğal afetler hakkındaki farkındalıkları ve hazırlık durumları nedir?'' sorusuna cevap aranmıştır. Araştırmanın örneklemini 22 merkez mahalle muhtarı, Altıeylül Belediyesi, Karesi Belediyesi ve Büyükşehir Belediyesi Başkan Yardımcıları ile, Balıkesir Valiliği AFAD ve Kızılay temsilcileri oluşturmaktadır. Örneklem üzerinde, nitel araştırma geleneği içinde derinlemesine mülakat tekniği uygulanarak veriler elde edilmiştir. Araştırmamız, Balıkesir'de yerel yönetimlerin ve yerel topluluk liderlerinin kendilerini çevreleyen muhtemel doğal afetler hakkındaki farkındalıklarını ve bu afet risklerine karşı hazırlık durumları hakkında bilgi edinmeyi, bu bilgiler dahilinde çözüm önerileri geliştirip literatüre katkı sunmayı hedeflemektedir. Konuyla ilgili olarak edindiğimiz bulgulardan hareketle, Türkiye'de yerel yönetimlerin doğal afetlere yönelik alınacak tedbir ve önlemler içindeki katkıları, merkezi yönetimler ile kıyaslandığında sınırlıdır. Bununla beraber bölgedeki vatandaşlarıyla daha sık etkileşimi bulunan yerel yönetimlerin afet zararlarını azaltmada daha fazla sorumluluk üstlenmesi ve bilinç düzeyini arttırması durumunda olası afetler daha az zararla atlatılabilecektir. Bunların sağlanabilmesi için yerel yönetimlere gerek personel, gerekse ekipman ve mali açıdan destek verilmelidir. Ayrıca afetler ile ilgili merkezi yönetimler ile yerel yönetimler arasındaki bağlantı sağlıklı bir şekilde oluşturulmalı, koordine şeklinde ve işbirliği halinde adımlar atılarak başarı sağlanabilmelidir.

The natural disasters have especially social effects as well as physical effects. These are like corruption of social relations and societies social process, increasing security gap; and these effects influence society deeply. Composed effects impress every segment of society, but not the same level. On behalf of minimizing these effects, it is required to be well planningand have social awareness. It is necessary to make resaerch of disasters' social aspects not only in Turkey but also in Balıkesir, seriously having disaster risks that are especially both earthquakes and flood. Concordantly, it is searched for ananswer of “In what stage of Balıkesir's local authorities and local community leaders' awareness and preparation of possible natural disasters surrounded themselves?” Sample of this survey occurs with 22 central local aothority (mukhtar), mayors of Altıeylül Municipality, Karesi Municipality and Balıkesir MetropolitanMunicipality; and also agencies of Balıkesir Governorship, AFAD and the Red Crescent. Datas on the sample are acquired by profoundly interview technique with qualitative research way. Our research is aimed to get information on Balıkesir's local authorities and local community leaders' awareness of possible natural disasters surrounded themselves and their readiness of these disaster risk; and make a contribution to the literature via offering solutions on the behalf of these information. In the light of the findings we had, in Turkey, contributions of the local authorities for measure and precation against the natural disasters, are very limited, in comparison to central administration. However, local authorities which have very viii close interaction with the local citizens, could overcome the possible disasters with minimum damage by taking more responsibilities and increasing consciousness level. For providing these, local authoritiesshould be given support for staff, quipment and financially. Furthermore, the connection should be well occurred, between central administration and local authorities about natural disasters; and success would be achieved by taking coordinately and concertedly steps with together.