Otel işletmelerinde çalışanların stresle başa çıkma tarzları ve atılganlık düzeylerinin incelenmesi: Antalya örneği

Abstract

Tarihteki başlangıcı milattan çok öncelere dayanan turizm olayı, insanlara; yeme, içme, dinlenme hatta eğlence hizmetlerinin sunulmasıyla gelişmeye başlamış ve bir sektör haline gelmiştir. Başlayan gelişme süreci günümüze kadar devam etmiştir, devam etmektedir ve devam edecektir. Sürekli bir gelişme süreci içerisinde olan ve aynı zamanda hizmet sektörü olan turizm sektöründe, kullanılan otomasyonun yanı sıra emek daha çok ön plandadır. Emeğe dayalı olan turizm sektörünün sunduğu hizmetleri büyük oranda konaklama işletmeleri karşılamaktadır. Konaklama işletmelerinden biri olarak hizmet veren otel işletmeleri ve otel işletmelerinde çalışanlar, bu çalışmanın temel unsurlarıdır. Özellikle otel işletmelerindeki çalışanların, turizm sektörünün hem emek-yoğun ilişkisine dayalı olmasından hem de sektörün en önemli hizmetlerini turistlere sunmalarından dolayı sektördeki varlıkları çok önemlidir. Otel işletmelerindeki çalışanların turizm sektörü açısından bu kadar önemli olmaları sonucunda, onların stresle başa çıkma tarzlarına ne kadar başvurduklarını ve hangi düzeyde atılgan olduklarını tespit etmek amacıyla bu çalışma yapılmıştır. Bu amaç doğrultusunda yapılan çalışmanın sonucunda, çalışanların hangi koşullarda stresle daha kolay baş edebildikleri ve daha atılgan olabildikleri saptanmıştır. vi Otel işletmelerinde çalışanlar üzerine yapılmış olan bu çalışma, beş bölümden oluşmaktadır. Çalışmanın birinci bölümünü; araştırmanın problemi, araştırmanın amacı, araştırmanın önemi, varsayımlar, sınırlılıklar ve tanımlar oluşturmaktadır. Çalışmanın ikinci bölümünü; kuramsal çerçeveye ilişkin yapılan alanyazın taramasından yararlanılarak yazılan konaklama işletmeleri, otel işletmeleri, stresle başa çıkma tarzları ve atılganlık konuları oluşturmaktadır. Çalışmanın üçüncü bölümünü; araştırmanın modeli, evren ve örneklem, veri toplama araç ve teknikleri, veri toplama süresi ve verilerin analizi oluşturmaktadır. Çalışmanın dördüncü bölümünü, araştırmanın bulguları ve yorumları oluşturmaktadır. Çalışmanın beşinci bölümünü ise; araştırmanın sonuçları ve geliştirilen öneriler oluşturmaktadır. Yapılan araştırmanın modeli ilişkisel tarama modeli olarak belirlendikten sonra yapılan analizler sonucunda; araştırmaya katılım gösteren otel işletmelerindeki çalışanların, atılganlık düzeylerinin demografik özelliklerine (cinsiyet değişkeni hariç) göre anlamlı bir farklılık gösterdiği ve stres düzeylerinin de demografik özelliklerine göre anlamlı bir farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Yapılan korelasyon analizi sonucunda, atılganlık ölçeği ile stresle başa çıkma tarzları ölçeğinin alt boyutlarından; kendine güvenli yaklaşım, iyimser yaklaşım ve sosyal desteğe başvurma boyutları arasında pozitif yönlü bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Bu tespitten hareketle katılımcıların atılganlık düzeyleri arttıkça, stresle daha etkili bir şekilde baş ettikleri saptanmıştır.

Tourism event, which dates back to prehistory has begun to develop with the provision of services of food, beverage, resting and even entertainment and turned into a sector. The development process has continued up to now, it still continues and will continue to develop. In addition to automation used in tourism sector, which is in constant development and service sector at the same time, labor is more preliminary. Mostly accommodation enterprises meet the services provided by the tourism industry. Hotel businesses that serve as one of the accommodation enterprises and those who work in hotel businesses are the major elements of this study. Especially, as the tourism sector is based on both labor-intensity relations and as they provide important services to tourists, the presance of employees in the industry is vital. As a result of the fact that the employees in the hotel business are so important for tourism sector, this study has been conducted in order to determine how much they apply to their stress coping styles, and at what level they are assertive. As a result of the study conducted for this purpose, it has been determined under which conditions employees can more easily deal with stress and be more assertive. viii This study, which is conducted on the employees of the hotel business, consists of five chapters. The first chapter of the study consists of problem of the research, purpose of the research, importance of the research, assumptions, limitations and definitions. The second chapter of the study consists of accommodation enterprises, hotel businesses, stress coping styles and assertiveness isues written using the literature review of the theoretical frame work. The third chapter of the study consists of the research model, universe and sample, data collection tools and techniques, data collection period and analysis of data. The fourth chapter of the study consists of the findings of the research and comments on them. The fifth chapter of the study is the results of the research and the suggestions developed. The model of the research is determined as a relational survey model and after the analysis; It was determined that there was a significant difference according to demographic characteristics (except gender variable) and the level of stress showed a significant difference according to demographic characteristics. As a result of the correlation analysis, the sub-dimensions of the scale of assertiveness and the coping styles scale; It was found that there was a positive relationship between selfconfident approach, optimistic approach and social support application dimensions. On the basis of this fixation, it was determined that the higher the level of assertiveness of the participants, the more effective they were dealing with stress.