Kadının toplumsal çıkmazının hapishane boyutu: Karılar koğuşu

Abstract

Başlangıcından beri Türk romanında, toplumsal yapının sunumunda ve çözümlenmesinde kadına da yer verilmiştir. İlk romanlarda kadının görevi biraz dekoratif kalabilir fakat kadın, Cumhuriyet dönemi romanında gerek bireyin gerekse toplumsal yapının yapıcı veya bozucu bir ögesi olarak canlı bir şekilde işlenmiştir. Çalışmada toplumsal hayat içerisinde birçok açıdan "öteki" olarak yaşamaya mecbur bırakılan kadınların özgürlüklerinden yoksun kaldıkları zaman, bir hapishane ortamında, nasıl bir "ötekilik" yaşayabildiklerini Kemal Tahir'in "Karılar Koğuşu" romanı çerçevesinde ortaya koymak amaçlanmıştır. Hapishane ile ötekilik kavramlarıyla ve Karılar Koğuşu romanıyla ilgili kaynaklar kullanılmıştır. Türk toplumunun sosyal ve ekonomik yapısının kökenlerine yönelen Kemal Tahir'in romanlarında, kadının romandaki işlevleri belirgin ve etkileyici bir şekilde artmıştır. Onun toplumsal çözümlemelerinde hapishane önemli bir yer tutar. O, hapishane içini anlattığı birçok romanında Anadolu insanının hangi sosyolojik ve tarihsel etkenlerden dolayı nasıl davrandığını belirlemeye çalışırken kadınlara da yönelir. Karılar Koğuşu, bu bağlamda Anadolu kadının davranışlarını, korku ve beklentilerini sosyal ve ekonomik temelleri ile sorgulayan bir romandır. Kemal Tahir'in Malatya Cezaevi'nde tuttuğu notlardan oluşan Karılar Koğuşu'nda kadınların hapishane ve bu hayata sürükleyen hapishane dışı hayatları, İstanbullu gazeteci Murat Bey'in bakış açısıyla verilir. Kemal Tahir'in kadın mahkûmları tüm detaylarıyla anlattığı bu roman, kadınların hem dışarıda hem içeride nasıl bir "ötekileşme"ye maruz kaldıklarının açık bir göstergesidir. Hapishane idari yapısıyla dışarıdaki düzenin kurbanlarını daha da fena durumlara düşürmemeli, adaletiyle, eğitimiyle ıslaha yönelmelidir.

From the very beginning, woman is given a part in both presentation and analysis of social structure in Turkish Novels. In the first novels, the role of woman has appeared as decorative; but in the novels of Republican Period, woman is rendered vividly either as a constructor or destructive element of both individual and social structures. In the framework of ''Karılar Koğuşu'' written by Kemal Tahir,the aim of the research is to present how the women,who are forced to live as ''others'' in many aspects of social life when they are deprived of their freedom in a prison setting, live in an alterity.The sources related with prison and the alterity concept,and the novel of Karılar Koğuşu.In Kemal Tahir 's novels,which touch onto the social and economic structure of Turkish community roots ,the functions of woman have increased markedly and impressively.Prison takes an important place in his social analysis.In his many novels which describe the inside of prison,he not only tries to determine how Anatolian people behave due to social and historical factors but also focuses on women. In this context, "Karılar Koğuşu" is a novel questioning the behaviours, fear and expectations of Anatolian women with the social and economic basics. In Karılar Koğuşu,which consists of the notes kept by Kemal Tahir in Malatya Prison,women's prison life and their outer lives that drag them to imprisonment are presented by the journalist Sir Mehmet 's perspective. This novel in which Kemal Tahir describes the women prisoners in all details is a clear demonstration of how women are exposed to ''alterity'' both in and out of the prison.Prisons with their administrative structures shouldn't put the victims of outer world into much worse situations,rather they should head for penitentiary with their education and justice.