Üretim sistemlerinde çizelgeleme ve yapay arı kolonisi algoritması ile sektörel uygulama

Abstract

Proje bazlı emek yoğun çalışan üretim sistemlerinde, siparişlerin müşteri isteklerine göre farklılaşan teknik özellikleri ve bunun yanında atölyenin dinamik üretim koşulları, üretime girmeyi bekleyen siparişlere ait toplam tamamlanma zamanını üretime başlamadan önce tahmin etmeyi oldukça zorlaştırmaktadır. Toplam tamamlanma zamanını minimize etmek üzere pek çok yöntem geliştirilmiştir. Bu tezde, transformatör kazanı imalatı gerçekleştiren bir atölyede yapay arı kolonisi algoritması kullanılarak gerçekleştirilen esnek atölye tipi çizelgeleme uygulaması sunulmaktadır. Üretilecek ürün setinin toplam tamamlanma zamanı minimize edilerek, siparişlerin istasyonlara dengeli biçimde paylaştırılması amaçlanmaktadır. Farklı sipariş tarihleri, termin ve işlem sürelerine sahip siparişler; kaynak, sızdırmazlık test ve boya öncesi yüzey hazırlama istasyonlarında işlem görmektedirler. Siparişler, müşteri isteklerine göre değişen teknik özellikler (sipariş edilen transformatör kazanlarına ait genişlikler ve ağırlıklar), istasyonların uzunlukları ve işlem süreleri dikkate alınarak mevcut işgücü kısıtları altında gerçekleştirilmektedir. MATLAB programı yardımıyla kodlanan yapay arı kolonisi algoritması kullanılarak, üretime girmeyi bekleyen bir grup sipariş için toplam tamamlanma zamanını minimize edecek bir sipariş çizelgesi elde edilmiştir.

In labor-intensive project type production systems, the technical characteristics of the orders changing according to customer requirements, as well as the dynamic production conditions of the workshop, it becomes quite difficult to predict what will be total completion time of the orders waiting to enter into production before the production begins. Several methods have been developed to minimize the makespan. In this thesis, a flexible job-shop scheduling application realized by using artificial bee colony algorithm is presented in a workshop which produces transformer vessel. The total completion time of the product set will be minimized and the orders will be allocated to the stations in a balanced manner. Orders with different order dates, deadlines and operating times are processed at the welding, sealing test and pre-paint surface preparation stations. This orders are carried out according to the technical specifications of the orders (widths and weights of the transformer vessels ordered), lenghts of stations and the operation times determined by the existing labor force constraints. By using the artificial bee colony algorithm coded with the help of MATLAB program, a order schedule has been obtained to minimize the total completion time for a group of orders waiting to enter production.