Tarımsal teşviklerin üretimi artırmadaki rolü: Balıkesir’de tarımsal teşviklerin analizi

Abstract

Bu çalışma Balıkesir ilinde 2008-2018 yılları arasında bitkisel ürünlere verilmiş olan tarımsal desteklerin zamansal değişimini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Teşvikleri etkileyen ulusal ve uluslararası kuruluşların etkilerini anlamak için politik ekoloji ve politik ekonomi yaklaşımları kullanılmıştır. Tarımsal üretimde teşvikler önemli bir rol oynamasına rağmen, bu rolün tam olarak ne olduğu konusunda çok az çalışma vardır. Bu çalışma şu soruları cevaplamaya çalışmaktadır; Balıkesir’de hangi ürünler için tarımsal teşvik verilmektedir? 2008-2018 yılları arasında verilen bu tarımsal teşviklerin miktarı, şekli ve zamansal değişimi nasıldır? Bu teşvikler hangi kurumlar tarafından verilmektedir? Devletin teşvik politikasının temel esasları nelerdir? Bu soruların cevaplarını bulabilmek adına Tarım ve Orman Bakanlığı, Balıkesir İl Müdürlüğü’nden alınan veriler durum çalışması yaklaşımı ile değerlendirilmiştir. Resmî kurumlar destekleme verilerini paylaşma konusunda oldukça tutucu olduğundan konu sınırlı veri ile yorumlanarak ortaya konulmuştur. Çalışma sonucunda tarımsal teşviklerin büyük ölçüde ülkemizin taraf olduğu uluslararası anlaşmalar ve kuruluşların istekleri doğrultusunda şekillendiği görülmektedir. Bu anlamda politik ekonomi, teşviklerin uluslararası boyutunu izah etmede, politik ekoloji ise insan-çevre boyutunu izah etmede önemli kavramlar olarak öne çıkmıştır. Her ne kadar tarımsal ürün açığı desteklemeler ile bir nebze çözülmeye çalışılsa da desteklemelerin yeterli düzeyde verilmediği ve ihtiyaç sahibi çiftçilere tam anlamıyla ulaşmadığı görülmektedir. Mevcut şekliyle işlevsel olmayan tarımsal teşviklerin ancak yapısal bazı reformlardan sonra istenen amaca hizmet edebileceği düşünülmektedir.

This study aims to reveal the temporal change of agricultural supports given to herbal products between the years 2008-2018 in Balıkesir. In this context, political ecology and political economy approaches have been used to understand the effects of national and international organizations that influence incentives. Although the incentives play an important role in agricultural production, there are few studies on how these incentives affect agricultural production. Questions the study tries to answer; which products have been supported in Balıkesir? What is the amount, shape and temporal change of these agricultural incentives given between 2008-2018? Which institutions give out these incentives? What are the basic principles of the government's incentive policy? In order to find the answers to these questions, the data requested from the Ministry of Agriculture and Forestry, Balıkesir Provincial Directorate were evaluated with the content analysis approach. Since official institutions are very conservative about sharing the incentives data, the issue has been interpreted with limited data. As a result of the study, it is seen that agricultural incentives are shaped mostly according to the demands of international agreements and organizations where Turkey is a party. In this sense, political economy has emerged as important concepts in explaining the international dimension of incentives and political ecology as important concepts in explaining the human-environment dimension at the local level. Although it is attempted to dissolve the deficit of agricultural product, it is seen that the supports are not given adequately and they do not fully reach the farmers in need. It is thought that non-functional agricultural subsidies, as present, can serve the desired purpose only after some structural reforms.