Tereke defterlerine göre Balıkesir kazasının sosyo-ekonomik hayatı (1698-1718)

Abstract

Osmanlı Devleti’nin sosyal ve kültürel tarihinin aydınlatılmasında önemli kaynaklardan biri de şeriye sicilleri içerisinde kayıtlı olan terekelerdir. Bu kayıtlar kişilerin vefat ettikten sonra geride bırakmış oldukları her türlü mal, eşya, alacak, borç gibi sosyal hayata dair bilgiler vermektedir. Bu çalışma 1698-1718 tarihleri arasında Balıkesir’deki tereke kayıtları taranarak belgelerdeki bulgular doğrultusunda değerlendirilmeye çalışılmıştır. Balıkesir tereke kayıtları üzerine yaptığımız çalışmamızın giriş bölümünde tezimizdeki amaç ve yöntem hakkında bilgi verilmiştir. Sonrasında Balıkesir adının menşei, kurulduğu yer, tarihi ve idari gelişiminden bahsedilmiştir. Birinci bölümde ise şeriye sicilleri, Balıkesir şeriye sicilleri, sicillerde yer alan tereke kayıtlarının oluşumu, bunlar kaydedilirken izlenen usül ve tereke üzerinde mirasçıların hakları üzerine bilgi verilmiştir. İkinci bölüm de ise Balıkesir şeriye sicillerinde yer alan 1698-1718 yılları arasındaki tereke kayıtları incelenerek kişilerin yaşadıkları ve vefat ettikleri yer, unvanları, medeni halleri, varisleri hakkında bilgi verilmiştir. Üçüncü bölümde ise kişilerin servet miktarları, gayrimenkulleri, giyim-kuşamı, ziynet eşyaları, ev eşyaları, hububat, kitaplar hakkında bilgi verilerek Balıkesir’in sosyo-ekonomik yapısı aydınlatılmaya çalışılmıştır.

One of the most important sources to enlighten the social and cultural history of the Ottoman Empire is the estate records included in the court records. These records provide information about the social life of all kinds of goods, goods, receivables, debts that people have left behind after they died. In this study, the estate records in Balikesir between 1698-1718 were investigated and evaluated in accordance with the findings in the documents. In the introduction part of the study on Balikesir estate records, information about the aim and method in the thesis were given. Then, the origins of the name of Balikesir, its location, its historical and administrative development were mentioned. In the first chapter, the court records, Balikesir court records, the formation of the estate records in the court records and the procedure followed when they were recorded as well as the rights of heirs on estate were discussed. In the second chapter, the estate records between the years of 1698-1718 in Balikesir court records were examined and where the people lived and died, their titles, marital status, their heirs were indicated. In the third chapter, information on the wealth of people, real estate, clothing, jewellery, household items, cereals, books etc. was given and the socio-economic structure of Balikesir were attempted to be clarified.