Öğretmen adaylarının epistemolojik inançlarının ve eğitim felsefesi eğilimlerinin öğretme ve öğrenme anlayışları üzerindeki etkisi
Citation
Aytaç, Alper. Öğretmen adaylarının epistemolojik inançlarının ve eğitim felsefesi eğilimlerinin öğretme ve öğrenme anlayışları üzerindeki etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2020.Abstract
Bu araştırmanın amacı öğretmen adaylarının epistemolojik inançlarının ve eğitim felsefesi eğilimlerinin öğretme ve öğrenme anlayışları üzerindeki etkisini ortaya çıkarmaktır. Araştırmaya 2017-2018 eğitim öğretim yılında Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi'nin çeşitli sınıf seviyesi ve bölümlerinde öğrenim görmekte olan 1621 öğretmen adayı katılmıştır. Araştırma, genel tarama modeli kullanılarak tasarlanmıştır. Veriler Deryakulu ve Büyüköztürk'ün (2005) uyarladığı Epistemolojik İnanç Ölçeği, Aypay'ın (2011a) uyarladığı Öğretme ve Öğrenme Anlayışları Ölçeği, araştırmacı tarafından geliştirilen Eğitim Felsefesi Eğilimleri Ölçeği ile toplanmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler, t-testi, tek yönlü varyans analizi, pearson korelasyon analizi, yol analizi kullanılmıştır. Araştırmada ilk olarak öğrenmenin çabaya bağlı olduğuna ilişkin inancın ağırlık kazandığı belirlenmiştir. Araştırmada ikinci olarak kadın öğretmen adaylarının erkek öğretmen adaylarına kıyasla daha gelişmiş epistemolojik inançlara sahip oldukları belirlenmiştir. Ayrıca epistemolojik inançların bölüme göre anlamlı şekilde farklılaştığı ve sınıf seviyesi yükseldikçe daha sofistike bir yapı kazandığı saptanmıştır. Araştırmada üçüncü olarak çağdaş eğitim felsefesi eğilimlerinin ağırlık kazandığı belirlenmiştir. Araştırmada dördüncü olarak kadın öğretmen adaylarının ağırlıklı olarak çağdaş eğitim felsefesi eğiliminde oldukları saptanmıştır. Ayrıca eğitim felsefesi eğilimlerinin bölüme göre anlamlı şekilde farklılaştığı ve sınıf seviyesi yükseldikçe daha çağdaş bir yapıya dönüştüğü belirlenmiştir. Araştırmada beşinci olarak yapılandırmacı öğretme ve öğrenme anlayışlarının ağırlıklı şekilde benimsendiği saptanmıştır. Araştırmada altıncı olarak kadın öğretmen adaylarının yapılandırmacı anlayışlara olan eğiliminin daha fazla olduğu belirlenmiştir. Ayrıca öğretme ve öğrenme anlayışlarının bölüme göre anlamlı şekilde farklılaştığı ve sınıf seviyesi arttıkça daha çağdaş (yapılandırmacı) bir yapıya dönüştüğü saptanmıştır. Araştırmada yedinci olarak değişkenler arasında anlamlı ilişkiler belirlenmiştir. Araştırmada sekizinci olarak epistemolojik inançların ve eğitim felsefesi eğilimlerinin öğretme ve öğrenme anlayışlarının anlamlı yordayıcıları oldukları tespit edilmiştir. The aim of this study was to ascertain the effect of pre-service teachers' epistemological beliefs and their tendecies regarding educational philosophy on their teaching and learning conceptions. 1621 pre-service teachers from various degree programs and class levels in the Necatibey Faculty of Education at Balıkesir University participated in the study, which was completed during the 2017-2018 academic year. The study was designed using general screening model. The data was collected using the Epistemological Beliefs Scale adapted by Deryakulu & Büyüköztürk (2005), the Teaching and Learning Conceptions Questionnaire adapted by Aypay (2011a), and the Educational Philosophy Tendencies Scale developed by the researcher. Descriptive statistics, t-tests, one-way analysis of variance (ANOVA), Pearson correlation coefficient analysis, and path analysis were all used in the analysis of the collected data. In the study, it was determined that the belief that learning is connected to effort was highly prevalent. According to the second finding in the study, it was indicated that female pre-service teachers have more sophisticated epistemological beliefs than male pre-service teachers. In addition, it was established that their epistemological beliefs varied markedly depending on the degree program they were enrolled in and became more sophisticated as they progressed through their respective programs. A third finding from the study indicated that tendencies toward modern educational philosophies were prevalent; in the same vein, a fourth finding indicated that female pre-service teachers predominantly embraced modern educational philosophies. Their tendencies toward modern educational philosophies also varied markedly depending on the degree program they were enrolled in and also became more modern as they progressed through their respective programs. A fifth finding from the study indicated that many of the pre-service teachers had adopted a constructivist teaching and learning conceptions. A sixth finding from the study indicated that female pre-service teachers were more likely to espouse constructivist conceptions. As the findings discussed above showed, their teaching and learning conceptions also varied markedly depending on the degree program they were enrolled in and also became more modern (constructivist) as they progressed through their respective programs. The seventh finding from the study showed a meaningful correlation between the variables, while the eighth and final finding established that epistemological beliefs and educational philosophy tendencies are significant predictors of teaching and learning conceptions.