Ayfer Tunç romanlarında toplumsal cinsiyet
Abstract
Günümüz yazarlarından biri olan Ayfer Tunç’un romanlarındaki tiplerin geliştirdikleri söylemler ve
davranışlar toplumumuzun toplumsal cinsiyet algısına ilişkin önemli ipuçları verir. Öyle ki tiplerin sergilemiş
oldukları farklı kadınlık ve erkeklik rollerine yönelik yorumları ve tenkitleri sanatçının romanlarında sıklıkla
görülür. Yazar romanlarında erkek şiddetine maruz kalan, çıkış yolları arayan, emek sömürüsüyle karşılaşan,
kendisine yüklenmiş sorumluluklara çoğu zaman boyun eğen, fedakâr, yalnız ya da yalnızlaştırılmış, varoluş
sancıları çeken, kadın tipleri ele almakla birlikte şiddeti normalleştiren, doğal gören, kadın emeğini sömüren,
kadının varlığını görmezden gelen, bencil, ilgisiz erkek tipleri ele almıştır. Aynı zamanda romanlarında, toplum
baskısı ve çocukluk travmalarını atlatamamaları nedeniyle kendilerini yaşama ait hissedemeyen bireylerin,
özellikle kadınların tükenişleri anlatılırken, her şeye rağmen insan olmanın getirdiği yaşama isteği de
vurgulanır.
Bu çalışma Ayfer Tunç tarafından kalem alınan Kapak Kızı, Bir Deliler Evinin Yalan Yanlış Anlatılan Kısa
Tarihi, Yeşil Peri Gecesi, Suzan Defter, Dünya Ağrısı, Aşıklar Delidir ya da Yazı Tura ve Aziz Bey Hadisesi
romanlarını kapsamaktadır. Bu romanlarındaki toplumsal cinsiyet ile ilgili temel kavramlar ele alınarak
toplumun kadın ve erkeğe yüklediği roller irdelenmiştir. Aynı zamanda modernleşmeyle birlikte toplumsal
yaşamda meydana gelen değişikliklerin kadın-erkek rolleri üzerindeki etkileri üzerinde durulmuştur.
Toplumsal cinsiyet rolleri feminist bir bakış açısı ile incelenerek kadın ve erkek karakterlerinin söylemlerinden,
bulundukları davranışlardan, tepkilerden hareketle Tunç’un romanlarının sosyal ortamı anlaşılmaya ve
değerlendirilmeye çalışılmıştır. The types in the novels of Ayfer Tunç, who is a contemporary author, gives significant clues about the concept
of gender through their behaviors and statements. It can be explained as the criticisms and comments of the
heroes against the different feminine and manhood roles that are seen frequently in her novels. In her novels,
Tunç also deals with not only the woman types who seeks out ways, faced with labor exploitation or are
exposed to male violence but also the man types who standardize violence, ignoring the presence of woman,
irresponsible and selfish. It also focuses on the people who do not feel alive because of the lack of social
pressure or people who have childhood traumas and the women who burnout or desire for life.
The study includes the novels that are called Kapak Kızı, Bir Deliler Evinin Yalan Yanlış Anlatılan Kısa Tarihi,
Yeşil Peri Gecesi, Suzan Defter, Dünya Ağrısı, Aşıklar Delidir ya da Yazı Tura ve Aziz Bey Hadisesi written
by Ayfer Tunç. In these novels, it is examined the concept of gender and the related concepts about gender
such as roles, behaviors and expectations. In addition, along with modernism, it emphasizes social change and
gender roles through her novels. In the study, the gender roles are examined with feministic perspective
through the types behaviors, statements and reactions in order to understand and to evaluate the social
environment of Tunç’s novels.