Oya Baydar’ın eserlerinde toplumsal cinsiyet roller

Abstract

Feminizm, ataerkil sistemde kadınları ikinci sınıf vatandaş statüsüne atmaya karşı çıkan, kadının sadece özel alanda değil kamusal alanda da görünür kılınmasını sağlamaya ve kadının her türlü ezilmişliğini reddetmeye dayanan bir sistem olarak ortaya çıkmış bir harekettir. “Oya Baydar’ın Eserlerinde Toplumsal Cinsiyet Rolleri” adlı bu çalışmada, yazarın 1991 yılından 2022 yılına kadar yayımlanan hikâye ve romanları, toplumsal cinsiyet rollerine yaklaşımını göstermek üzere incelenmişlerdir. Bu kapsamda ilk hikâye kitabı olan Elveda Alyoşa’da; Kedi Mektupları, Hiçbiryer’e Dönüş, Sıcak Külleri Kaldı, Erguvan Kapısı, Kayıp Söz, Çöplüğün Generali, O Muhteşem Hayatınız, Yolun Sonundaki Ev, Köpekli Çocuklar Gecesi, Yazarlarevi Cinayeti romanlarında ve Yetim Kalacak Küçük Şeyler adlı anlatı kitabında yer alan kadın ve erkek kahramanların ataerkil toplum yapısıyla ilişkisi ve eserlerin dili, kadın söylemi (ècriture féminine) bağlamında değerlendirilmişlerdir. Çalışmada, Oya Baydar’ın yer yer kahramanlar aracılığıyla toplumsal cinsiyet rollerini eleştirildiği fark edilse de Baydar’ın eserlerini baştan sona feminist bir perspektifle yazmadığı, dolayısıyla toplumsal cinsiyet rollerine eleştirel bir tutumla yaklaşmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Feminism, to the status of second class citizens opposed to throwing women in a patriarchal system, women are visible not only in the private domain and in public domain to ensure that a system that relies on women to reject all kinds of oppression that emerged as a movement. In this study titled “Social Gender Roles in Texts of Oya Baydar”, the author’s stories and novels published from 1991 to 2022 were examined to show her approach to gender roles. In this context, the first story in the book, Elveda Alyoşa, her novels Kedi Mektupları, Hiçbiryer’e Dönüş, Sıcak Külleri Kaldı, Erguvan Kapısı, Kayıp Söz, Çöplüğün Generali, O Muhteşem Hayatınız, Yolun Sonundaki Ev, Köpekli Çocuklar Gecesi, Yazarlarevi Cinayeti and her narrative book Yetim Kalacak Küçük Şeyler. The narrative of male and female heroes in the book named the patriarchal society of the structure of language and the relationship of the work of women’s writing (ècriture féminine) were evaluated in the context of. In the study, although it was noticed that Oya Baydar criticized gender roles through heroes from time to time, it was concluded that Baydar did not write her works from beginning to end with a feminist perspective, so she did not approach gender roles with a critical attitude.