Kök hücre bağışı ve nakli ile organ bağışı ve nakli hakkında biyoloji öğretmenlerinin görüşleri: Sosyobilimsel bir çalışma

Abstract

Bu çalışmanın amacı, sosyobilimsel konu olan ve biyoloji dersi öğretim programında yer alan kök hücre, doku, organ bağışı ve nakli hakkında biyoloji öğretmenlerinin görüşlerini ortaya çıkarmaktır. Çalışmada, karma desen yöntemi kullanılmıştır. Bu çalışmada (nicel çalışma ve nitel çalışma kısmının her ikisinde) katılımcılar 2021-2022 eğitim-öğretim yılında Balıkesir ilinde görev yapan 45 biyoloji öğretmeninden oluşmaktadır. Çalışmada iki veri toplama aracı kullanılmıştır. Nicel veriler için Organ Nakli ve Bağışı Tutum Ölçeği kullanılırken, nitel veriler için Senaryo Temelli Kök Hücre ve Organ Bağışı Görüş Formu kullanılmıştır. Nicel veriler, SPSS 26 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Nicel analizde betimsel analiz yapılmıştır. Kolmogrov Smirnov Testine göre, verilerin normal dağılmadığı gözlenmiş daha sonra Whitney U Testi uygulanmıştır. Nitel veriler ise, içerik ve betimsel analiz tekniklerine tabi tutularak analiz edilmiştir. Bunun için nitel sorulara verilen cevaplar kodlanmış, benzer özellikli cevaplar aynı tema altında toplanmıştır. Nicel verilerin sonuçlarına göre, belirlenen değişkenlere göre öğretmenlerin organ nakli ve bağışı ile ilgili tutumları arasında anlamlı farklılık bulunamamıştır. Nitel verilerin sonuçlarına göre, kök hücre-doku-organ nakli-bağışı konularında sosyolojik ve kültürel etkilerin yanı sıra eğitim seviyesinin önemi ortaya çıkmaktadır. Bağışçı olan katılımcı sayısı azken, bağış yapmak isteyen katılımcı sayısının fazla olduğu görülmüştür. Bağış-nakil konularıyla ilgili küçük yaşlardan itibaren bilginin artmasının bağışçı sayısında artış olarak etki edeceği düşünülmektedir. Bağış-nakil konularında sosyal medya ve kamu spotu çalışmalarının olumlu etki yaratacağı sonucuna ulaşılmıştır. Kök hücre – doku- organ nakli ve bağışı ile ilgili kazanımların , Biyoloji Dersi öğretim programının yanı sıra Sağlık Bilgisi ve Trafik Kültürü ve Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersi öğretim programına da eklenmesinin faydalı olacağı söylenebilir.

The purpose of this study is to reveal the opinions of biology teachers about stem cells, tissue, organ donation and transplantation, which are sociological issues and are part of the biology course curriculum. The study uses a mixed pattern method. In this study, participants are composed of 45 biology teachers who served in Balıkesir province in 2021-2022 academic year. When using the Organ Transparation and donation behavior Scale for quantitative data, the Scenario-based Root Cell and Organ donation Vision Form is used for qualitative data. Quantitative data has been analyzed using the SPSS 26 program. According to the Kolmogrov Smirnov Test, it was observed that the data was not dispersed normally, then the Whitney U Test was performed. Qualitative data has been analyzed by subject to content ,descriptive analysis techniques. According to the results of the quantitative data, there was no significant difference between teachers' attitudes regarding organ transplantation and donation, according to the variables specified. According to qualitative data, the importance of education levels is revealed as well as sociological and cultural effects on transfer-donation issues.Since the age of small donations and transplants, the increase in information is expected to have an effect on the number of donors. Social media and public spotlight studies have been found to have a positive impact on donation-transfer issues. It can be said that it would be beneficial to add the ocquistions iclated to donation to the Biology Course curriculum as well as to curriculums of Health, Traffic and religion class course.