Kültürel mirasın aktarılmasında turist rehberi mesleğinin etkileri

Abstract

Somut ve Somut Olmayan Kültür kavramları, UNESCO tarafından ortaya atılmış ve bu konuda korumayı sağlayabilmek için adımlar atmaya başlanmıştır. İlk kez 2008 yılında kabul edilmeye başlanan Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi’nde Türkiye’den Meddahlık ve Mevlevi Sema Törenleri unsurları eklenmiştir. Bu çalışmada her bir kültürel mirasa tek tek yer verilmiştir. Bu kültürlerin ve mekanların bilgisini tam ve doğru olarak verebilecek mesleklerden birisi de turist rehberliği mesleğidir. İlk yapıldığı andan bugüne araştırılan ve zaman geçtikçe farklı roller atfedilen turist rehberliği, kültürel mirası koruyan mesleklerin başında gelmektedir. Araştırma evrenini T.C Kültür ve turizm Bakanlığı’na bağlı turist rehberleri oluşturmaktadır. Veriler, anket aracılığı ile 2023 Mayıs ayında 402 rehberden elde edilmiştir. Veriler analiz edilirken güvenilirlik analizi, dağılım analizi normallik testi, açıklayıcı faktör analizi ve farklılık testleri uygulanmıştır. Çalışma sonucunda turist rehberlerinin kültür elçisi olduğu belirlenmiştir. Çalışma maddeleri üç boyutta incelenmiştir. Yapılan çalışma sonucunda ise, kültürel etkilerin aktarılmasında cinsiyete bağlı bir değişim söz konusu olduğu belirlenmiştir.

The concept of Tangible and Intangible Cultural Heritage was introduced by UNESCO, and steps have been taken to protect and preserve these cultural elements. The Intangible Cultural Heritage List, which was first adopted in 2008, includes the elements of Meddah Performance and Mevlevi Sema Rituals from Turkey. One of the professions that can provide accurate and comprehensive information about these cultures and sites is tourist guiding. Tourist guiding, which has been researched and assigned different roles over time, is among the professions that preserve cultural heritage. The study population consists of tourist guides affiliated with the Ministry of Culture and Tourism of the Republic of Turkey. Data was obtained from 402 guides through a survey conducted in May 2023. During the data analysis process, reliability analysis, distribution analysis, normality test, exploratory factor analysis, and difference tests were applied. The study concludes that tourist guides act as cultural ambassadors. The study items were examined in three dimensions. As a result of the study, it was determined that there is a gender-related change in the transmission of cultural influences.