PİSA 2003 sonuçlarına göre öğrenci ve sınıf özelliklerinin matematik okuryazarlığına ve problem çözmeye etkisi

Abstract

Uluslararası Öğrenci Başarı Belirleme Programı (PISA), 15 yaş çocuklarının kazandığı bilgi ve beceriler üzerinde üç yıllık aralarla yapılan bir tarama çalışmasıdır. Çalışmada, Türkiye, Finlandiya ve Yunanistan'a ait PISA 2003 verileri kullanılarak, öğrencilerin matematik okuryazarlıklarına ve problem çözme becerilerine etki eden öğrenci, aile ve sınıf ile ilgili faktörler araştırılmış ve her bir ülke için yapısal eşitlik modelleri kurularak karşılaştırılmıştır. PISA verilerinin analizinin yapılması öğrencilerimizin başarı düzeyleri hakkında bizi bilgilendirmekte ve eğitim sistemimizi değerlendirme olanağı vermektedir. PISA 2003'ün ana konusu matematiktir ve öğrencilerimiz oldukça düşük bir başarı göstermişlerdir. Mevcut durumun irdelenmesi, başarıyı etkileyen faktörlerin neler olduğunun tespit edilmesi, diğer ülkelerle karşılaştırma çalışmalarının yapılması önemlidir. Çalışmada, PISA 2003 öğrenci anket verilerindeki değişkenlerle açımlayıcı faktör analizi yapıldıktan sonra LISREL 8.54 ile doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Çıkan sonuçlara göre belirlenen örtük değişkenlerle yapısal eşitlik modelleri kurulmuştur. Matematik okuryazarlığı ve problem çözme becerilerine etkisi araştırılan değişkenler; öğrenci ailelerinin iş ve eğitim durumları, öğrenci-öğretmen ilişkileri, öğrencilerin kendilerini okula ait hissetmeleri, matematik dersinde kendilerine güvenmeleri, matematiğe karşı tutumları, grup çalışmaları ve sınıf disiplinidir. Çalışma bulguları aşağıdaki şekilde sıralanabilir: 1. Öğrenci ailelerinin eğitim ve iş durumları, matematik okuryazarlığı ve problem çözme becerisini üç ülkede de pozitif yönde anlamlı etkilemektedir. 2. Öğrencilerin kendilerini okula ait hissetmeleri, matematik okuryazarlığını Türkiye ve Yunanistan'ı pozitif yönde anlamlı etkilerken, Finlandiya'da olan etkisi gözlenmemiştir. Öğrencilerin problem çözme becerilerini ise Yunanistan'da pozitif, Finlandiya'da negatif yönde etkilerken, Türkiye'de etkisi görülmemiştir. 3. Öğrencilerin matematik dersinde kendilerine güvenmelerinin, matematik okuryazarlığı ve problem çözme becerilerine üç ülkede de pozitif yönde anlamlı etkisi olduğu bulunmuştur. 4. Matematik dersine karşı öğrencilerin tutumlarının matematik okuryazarlıklarına üç ülkede de pozitif yönde anlamlı etkisi olduğu bulunmuştur. Öğrencilerin problem çözme becerilerini ise Finlandiya ve Yunanistan'da pozitif etkilerken, Türkiye'de bir etkisi görülmemiştir. 5. Öğrencilerin grup çalışmaları yapmalarının matematik okuryazarlığına etkisi Türkiye ve Yunanistan'da negatif yönde anlamlı olarak bulunmuştur. Finlandiya'da ise bir etkisi görülmemiştir. Değişkenin problem çözme becerilerinin, Türkiye'de negatif, Finlandiya'da pozitif yönde anlamlı bir şekilde etkilerken Yunanistan'da bir etki görülmemiştir. 6. Öğrenci-öğretmen ilişkileri ile ilgili değişkenin, Türkiye ve Yunanistan için matematik okuryazarlığını negatif yönde anlamlı etkilediği gözlenmiştir. Finlandiya'da ise bir etkisi görülmemiştir. Değişkenin problem çözme becerilerine etkisi ise; Türkiye ve Finlandiya'da negatif yönde anlamlı, Yunanistan'da ise bir etki görülmemiştir. 7. Sınıf disiplini, Türkiye ve Yunanistan'da matematik okuryazarlığını pozitif yönde anlamlı etkilemektedir. Finlandiya'da etkisi görülmemiştir. Değişkenin, üç ülkede de problem çözme becerilerini etkilemediği görülmüştür. Çalışma bulgularına göre matematik okuryazarlığını ve problem çözme becerilerini etkileyen faktörler ülkelere göre farklılık göstermektedir. Ortaya çıkan sonuçlara göre eğitimcilere ve öğretmenlere öneriler sunulmuştur.

Programme for International Student Assessment (PISA) is a research study which is constructed over 15-year-old students' knowledge and abilities in every 3-year-period. In this present study, the factors related with student, family and class, which effect students' mathematical literacy and problem solving abilities, were investigated by using PISA 2003 data of Turkey, Finland and Greece; and compared by constructing structural equation models for each country. Analysis of PISA data inform us about our students' achievement levels and help us to evaluate our education system. The main subject of PISA 2003 was mathematics and our students had a pretty low achievement. Investigating this situation, determining the factors affecting achievement, making comparisons with other countries is important. In this study, exploratory factor analysis was carried out by using the variables in PISA 2003 student questionnaire data and then confirmatory factor analysis was made by using LISREL 8.54. Structural equation models were constructed with the latent variables determined according to these results. The factors affecting the mathematical literacy and problem solving abilities are occupation and education levels of students' parents, student-teacher relations, feeling of belonging to school of the students, self-confidence of the students in mathematics lessons, attitudes towards mathematics, group studies and class discipline. The results of this study were as follows: 1. Occupation and education levels of students' parents, significantly and positively influences mathematical literacy and problem solving ability in all three countries. 2. While the feeling of belonging to school of the students affects mathematical literacy significantly and positively both in Turkey and Greece, it has no effect in Finland. Also it affects problem solving abilities of the students positively in Greece and negatively in Finland, while it has no effect in Turkey. 3. It is found that self-confidence of the students in mathematics lessons, significantly and positively influences mathematical literacy and problem solving abilities in all three countries. 4. Attitudes towards mathematics, significantly and positively influences mathematical literacy in all three countries. Also it affects problem solving abilities positively both in Finland and Greece, but it has no effect in Turkey. 5. Group studies of the students have significant and negative effect on mathematical literacy in Turkey and Greece, but it has no effect in Finland. This factor affects problem solving abilities significantly and negatively in Turkey, and positively in Finland; but it has no effect in Greece. 6. Student-teacher relations, significantly and negatively influences mathematical literacy in Turkey and Greece, but it has no effect in Finland. Also this variable affects problem solving abilities significantly and negatively in Turkey and in Finland, but it has no effect in Greece. 7. Class discipline significantly and positively influences mathematical literacy in Turkey and Greece, but it has no effect in Finland. This variable has no effect on problem solving abilities in all three countries. According to findings of this study, the factors affecting mathematical literacy and problem solving abilities differentiate in all three countries. According to these results, suggestions were presented to the educators and teachers.