Türk hamamlarında hijyen ve sanitasyonun turist sağlığı açısından ele alınması: Antalya ili örneği

Abstract

Türk toplumunda hamamlar sosyal yaşamın vazgeçilmez bir parçasıdır. Türk hamamları; kendine özgü gelenekleriyle, mimarisiyle, sanata ve edebiyata esin kaynağı olması yönüyle bir kültürel miras olarak kabul edilmektedir. Ruhsal ve bedensel temizliğin yanı sıra, eğlence, evlilik ve doğumla ilgili pek çok sosyal olayın gerçekleştiği mekânlardır. Tarihsel süreç içerisinde birtakım değişikliklere uğramış olmasına rağmen günümüzde de, güncelliğini ve ölümsüzlüğünü korumaktadır. Türk toplumunun sosyal yaşantısında önemli bir yere sahip olan Türk hamamları, yabancı turistler tarafından da oldukça ilgi görmektedir. Ancak sağlık ve şifa bulmak için gelinen hamamlarda insan sağlığının korunması da önemli bir husustur. Bu ise hijyen ve sanitasyona dair uygulamaların doğru ve yeterli bir şekilde gerçekleştirilmesi ve düzenli denetimlerin yapılması ile mümkündür. Bu çalışma, geleneksel Türk hamamlarının yerli ve yabancı turist sağlığına yönelik hijyen ve sanitasyon uygulamalarına olan tutumlarını belirlemek amacıyla yapılmıştır. Çalışma da öncelikle yüz yüze anket yöntemi kullanılarak Antalya il merkezinde yer alan hamamları kullanan 210 turiste ulaşılmıştır. Kullanılan ölçeğe yönelikyapılan güvenilirlik analizi sonucunda cronbach’s alfa değeri 0,812 çok güvenilir aralığında çıkmıştır. Ayrıca araştırma kapsamına alınan Türk hamamlarında gözleme dayalı nitel bir değerlendirme yapılmıştır. Böylelikle Antalya il merkezinde bulunan hamam işletmelerinde hijyen kurallarına ilişkin davranışlar tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışmanın en önemli sonucu hamam işletmelerinin hijyen ve sanitasyona yönelik tutumlarının yetersiz olduğu yönündedir.

Turkish baths are an indispensable part of social life in Turkish society. Turkish baths are regarded as a cultural heritage with their unique traditions and architecture, and in that they are a source of inspiration for arts and literature.They are spaces where many social events related to entertainment, marriage, and birth, as well as spiritual and bodily cleansing, take place. Although they have undergone some changes through the historical process, today, they also continue to be relevant and maintain their continuity Turkish baths, which have an essential place in the social life of the Turkish community, receive a great deal of attention from foreign tourists. However, Turkish baths, which are visited to recover health, have great importance on protecting human health. This can be achieved with the proper and adequate implementation of hygiene and sanitation practices, and with regular inspections. This study was made to determine the attitudes of traditional Turkish baths to hygiene and sanitation practices for domestic and foreign tourist health. In the present study, at first, face-to-face survey method was carried out with 210 tourists using the Turkish baths located in the city center of Antalya. As a result of the reliability analysis of the used scale, Cronbach’s alpha value was found as 0.812, meaning very reliable. Besides, a qualitative assessment based on observations was made in the Turkish baths, in the scope of the study.Thus, the attitudes related to hygienic rules were attempted to determine in Turkish bath enterprises located in the city center of Antalya. The most important result of the study is that hygiene and sanitationrelated attitudes of Turkish bath enterprises are insufficient.